معرفی و نحوه کشت باقلا سبز

مشخصات گیاه‌شناسی

نام علمی گیاه باقلا Vicia faba L. می‌باشد عده‌ای آنرا Faba vulgaris می‌نامند. در انگلیسی نام‌های مختلفی برآن گذاشته شده است. آنرا «براد بینز» (Broad Beans)، «فابا بینز»، «ویندسور» ‌(Windsor)، «هورس بینز» و «فیلد بینز» می‌نامند. باقلا گیاهی یک‌ساله است. ساقه‌ی آن راست، ایستاده و توخالی می‌باشد. طول بوته‌ی آن شاید از ۱.۵ متر نیز تجاوز کند. برگ های باقلا به‌صورت متناوب روی ساقه قرار دارند. گل آن خودگشن است و به رنگ‌های سفید و یا ارغوانی دیده می‌شود. گلهای باقلا از جوانه‌های جانبی  برگ ها به وجود می‌آیند. آنها به صورت منفرد یا مجتمع می‌باشند. بعد از تلقیح گل، میوه‌ی آن که به صورت غلاف یا نیام است، به‌وجود می‌آید. غلاف آن گوشتی، متورم و طول آن بین ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر متغیر است. هر غلاف باقلا دارای ۲ تا ۶ عدد بذر می‌باشد. هر بذر آن ممکن است تا ۲.۵ سانتیمتر طول داشته باشد.

آب و هوا

باقلا جزو گیاهان فصل خنک می‌باشد. در طول دوره‌ی رشد آن، زمین باید از رطوبت بالایی برخوردار باشد. دمای مناسب در طول فصل رشد آن بین ۱۵ تا ۱۸ درجه‌ی سانتی‌گراد است.

خاک و آماده کردن زمین

باقلا را می‌توان در انواع مختلف خاک از خاک‌های رسی تا خاک‌های شنی کشت نمود. برای این گیاه خاک‌های سنگین و لومی زهکشی شده، قوی، حاصلخیز و آفتاب‌رو مناسبتر است. در خاک‌های سبک، چنانچه با کودهای حیوانی اصلاح شده باشند، بخوبی رشد می کند. خاک باید از میزان کلسیم بالایی برخوردار باشد. کودهای شیمیایی کامل، که دارای مقدار مساوی ازت، فسفر و پتاسیم هستند، برای آن ترجیح دارد. کودهای شیمیایی قبل از کشت به‌زمین اضافه می‌شوند.

کشت

باقلا به صورت ردیفی کاشته می‌شود. آن را در روی ردیف‌هایی که ۵۰ تا ۷۰ سانتی‌متر از یکدیگر فاصله دارند، می‌کارند. فاصله‌ی دو بوته ی باقلا ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر می‌باشد. بذور آن در عمق ۵ تا  ۸ سانتیمتری خاک کاشته می‌شود. در مناطق سردسیریی در بهار کشت می‌شود ولی در نقاط گرمسیری مانند خوزستان در پاییز و زمستان به کشت آن اقدام می‌گردد. مدت زمان لازم از کاشت تا برداشت آن حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ روز می‌باشد.

برداشت غلاف

غلاف سبز و نارس باقلا را به عنوان سبزی برداشت می‌کنند. سپس دانه‌های نارس آنرا از غلاف خارج کرده به مصرف می‌رسانند. همچنین آنرا به صورت تازه مصرف می‌کنند. ممکن است آنها به‌صورت کنسرو شده و یخ‌زده نگهداری و در زمان مناسب مصرف شوند. همچنین ممکن است فرصت بیشتری به غلاف باقلا داده شود تا دانه‌های آن خشک گردد و سپس برداشت کنند. بعضی از مردم بر اثر خوردن باقلای سبز به بیماری کشنده و مهلکی به نام «فاویسم» (Favism) مبتلا می‌گردند، بنابراین باید در مصرف آن دقت کافی مبذول داشت. ممکن است این بیماری بر اثر استنشاق دانه‌ گرده باقلا هم حادث گردد.

اهمیت غذایی

ارزش غذایی باقلای سبز کم‌وبیش مانند نخودفرنگی و لوبیا سبز می‌باشد. از دانه‌های خشک شده‌ی آن در جیره‌ی غذایی دام و طیور استفاده می‌شود.

آفات و بیماری‌ها

از آفات مهم باقلا شته‌ سیاه می‌باشد که با سموم حشره‌کش به راحتی قابل کنترل است. سوسک باقلا با نام علمی Bruchus fabae به دانه‌های باقلا حمله می‌کند. بیشتر قارچ ها و ویروس‌هایی که به حبوبات حمله می‌کنند، باقلا را نیز مورد حمله قرار می‌دهند.