مواد لازم:
- گوجه فرنگی ۱۰۰ کیلوگرم
- آب ۱۲ کیلوگرم
- روغن ۱ کیلوگرم
- نمک ۱ بسته ۴۰۰ گرمی
- توری سیمی با خانه های خیلی ریز
-
طرز تهیه رب گوجه فرنگی:
۱) ابتدا گوجه فرنگی را بشویید. از وسط به ۲ قاچ تقسیم کنید و در دیگ بیندازید. رویش را آب بگیرد و بگذارید به جوش بیاید. گوجه به حدی بجوشد که پوست آن کنده شود.
۲) گوجه ها را در حالی که قل قل می جوشد روی توری سیمی بریزید و گوجه ها را روی توری حرکت دهید تا پوست و دانه آن جدا شود. برخی از چلو صافی برای جدا کردن پوست و دانه گوجه استفاده می کنند که این کار باعث ترش شدن و کپک زدن رب می شود چون خانه های چلو صافی درشت است و دانه را رد می کند.
۳) در بازار دستگاههایی موجود است که آب گوجه را می گیرند و تحویل مشتری می دهند این کار جوشانیدن رب در منزل را راحت تر می کند و تهیه رب بعد از آب گرفتن، شروع می شود.
۴) آب گوجه فرنگی باید آنقدر بجوشد تا غلیظ شده و رب چلپ چلپ به هوا پرت شود. در این مرحله نمک را اضافه کنید تا از خرابی زودهنگام رب جلوگیری شود. میزان غلیظ شدن رب بسیار مهم است اگر شل و آبدار باشد سریع کپک می زند و اگر خیلی سفت باشد طعم سوختگی می دهد و استفاده از آن به علت سفت بودن مشکل است.
۵) روش تشخیص زمان آماده شدن رب این است که وقتی با کفگیر در کف قابلمه خطی می کشیم شکاف ایجاد شده بر جای می ماند و خیلی دیر پر می شود. رب را باید هر چند دقیقه هم بزنید و خصوصا در اواخر پخت آن دقت کنید چون ممکن است ته بگیرد و طعم سوختگی در رب مشخص شود.
۶) بعد از غلیظ شدن رب در مرحله آخر روغن را اضافه کنید هم بزنید تا رب تف بخورد میزان روغن به دلخواه شماست و برای خوش رنگ شدن رب و عدم یخ زدگی در یخچال یا فریزر است.
۷) رب را در تشت بزرگی بریزید و اجازه دهید تا کاملا سرد شده و آماده بسته بندی شود.
نکات:
اول: دو نوع گوجه فرنگی محلی و گلخانه ای در بازار موجود است که از هر دو نوع گوجه فرنگی محلی و گلخانه ای می توانید استفاده کنید که هر یک مزایا و کاستی هایی دارد. گوجه فرنگی محلی رب کمتری می دهد اما باعث می شود رب کپک نزند و دیرتر خراب شود. گوجه فرنگی گلخانه ای گران تر است اما رب بیشتری از آن حاصل می شود. معمولا به ازای هر ۱۰۰کیلوگرم گوجه فرنگی گوشتی و آبدار بین ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم رب بدست می آید.
دوم: در موقع خرید یا چیدن از زمین کشاورزی، گوجه فرنگی را انتخاب کنید که بیضی شکل، دارای گوشت بیشتر و آب دار باشد. گوجه فرنگی بایستی کاملا قرمز و رسیده باشد و بخشهایی از گوجه زرد یا سبز یا سفید نباشد. از انتخاب گوجه های لهیده، خراب و کپک زده جدا خودداری کنید چرا که سالم نیست و طعم رب را تغییر می دهد.
سوم: اضافه کردن نمک برای جلوگیری از کپک زدن و خرابی رب است و افزودن روغن برای یخ نزدن در فریزر و خوش رنگ شدن رب است.
چهارم: در بیشتر خانه های روستایی رب در فضای باز و بر روی آتش پخته می شود چون جوشانیدن رب زمان زیادی می برد و مصرف گاز خانگی بالا می رود.
پنجم : توری های سیمی همان توری های خانه ریزی است که بر روی پنجره های منزل برای جلوگیری از ورود حشرات نصب می شود. البته در بازار توری های مخصوص جوشاندن رب نیز به فروش می رسد.
ششم : بهترین جنس دیگی که برای جوشاندن رب بکار می رود دیگ مسی است.
آیا میدانستید که:
رب گوجه فرنگی به عنوان چاشنی و جهت بهبود طعم و رنگ غذا استفاده میشود. رب گوجهفرنگی ازجمله فرآوردههایی است که تولید آن در سالهای اخیر از رشد بسیار زیادی برخوردار بوده است. این محصول یکی از مهمترین چاشنیهای غذاهای ایرانی است و علاوه بر آن، ماده اولیه بسیاری از محصولاتی نظیر سسها و کنسروهای مختلف به شمار میآید. اما چه تفاوتی میان ربهای صنعتی و خانگی وجود دارد؟ آیا میتوان رب گوجهفرنگی را به عنوان یک محصول با ارزش غذایی بالا در نظر گرفت؟
گوجهفرنگی میوهای ارزشمند است که اولینبار در آمریکا شناخته شد. این میوه قبل از رسیدن نارس بوده و حاوی مادهای سمی به نام «سولانین» است که مصرف آن مخاطرهآمیز است. این میوه پس از آن که رسید، قرمز و آبدار شده و فاقد سولانین و قابل مصرف میشود. در واقع نوعی آنتیاکسیدان به نام «لیکوپن» مسوول ایجاد رنگ قرمز در گوجهفرنگی است که میتواند با رادیکالهای موجود در بدن که موجب بروز سرطان و بیماریهای قلبی و پیری زودرس میشود مبارزه کند.
معمولا لیکوپن گوجهفرنگی زمانی بیشترین تاثیر را دارد که کمی حرارت دیده تا قابلیتهای مهم و جذب آن در بدن افزایش یابد. بنابراین رب گوجهفرنگی از این نظر گزینه مناسبی است. اما نکته قابل توجه آن که وقتی گوجه فرنگی در معرض فرآیند حرارتی قرار گیرد، علاوه بر آن که اصطلاحا پخته میشود، حرارت زیاد سبب کاهش ویتامینها و املاح معدنی موجود در آن میشود، به طوری که میزان ویتامینهای آن براساس فرآیند حرارتی احتمال دارد از ۵ تا ۴۰ درصد کاهش یابد که این اتلاف مواد مغذی در روش خانگی به دلیل استفاده از حرارت مستقیم و کنترل نشده بسیار بیشتر است.
نگهداری گوجهفرنگی به مدت زیاد قبل از فرآیند نیز میتواند یکی دیگر از علل افت مواد مغذی و مواد پکتینی محصول شود، اما در عوض مزیت ربهای خانگی آن است که از مواد افزودنی یا نگهدارنده در آن استفاده نمیشود. معمولا گوجهفرنگی دارای انواع زیادی است اما آنهایی را که برای تولید رب مورد استفاده قرار میدهند به ۲ گروه گرد و گلابی شکل تقسیم میشوند. انواع «گرد» معمولا آبکی و دارای مواد جامد بالا و خوشرنگ هستند ولی انواع «گلابی» شکل سفتتری دارند و دارای مواد جامد کمتر اما مواد پکتینی بیشتری هستند. معمولا گوجهفرنگی مورد استفاده برای رب را از انواعی که دارای پوست نازک، بافت نرم، مواد جامد زیاد، رنگ قرمز تند، طعم مطلوب، عاری از کپک، بدون هسته درشت و کاملا رسیده باشد انتخاب میکنند.
کالری رب گوجه فرنگی:
هر ۱۰۰ گرم رب گوجه فرنگی، ۸۰ کالری دارد.
روش نگهداری کنسرو رب گوجه فرنگی:
مصرف این محصول، برای افرادی که به گوجهفرنگی حساسیت دارند، توصیه نمیگردد.از مصرف کنسروهای تغییر رنگ و بو خودداری فرمایید. رب گوجهفرنگی بعد از باز شدن باید در داخل یخچال نگهداری شود. یکی از اتفاقات طبیعی که برای این محصول میافتد کپکزدگی آن است که به خاطر شرایط نامطلوب نگهداری ایجاد میشود. بنابراین برای جلوگیری از کپکزدگی رب در یخچال دمای آن را به دمای ۴ درجه سانتیگراد برسانید، در یخچال را زیاد باز و بسته نکنید، بیش از حد ظرفیت یخچال را پر نکنید، از قرار دادن میوه و سبزی آلوده در یخچال خودداری کنید و حتما رب را درون ظروف شیشهای و دردار نگهدارید. اگر باز هم در محصول کپکزدگی مشاهده شد، کافی است بخش کپکزده را به صورت عمیق جدا کرده و یک لایه روغن در سطح آن بمالید تا عمل اکسیژنرسانی متوقف و از تشکیل کپک جلوگیری شود. در غیر این صورت میتوانید رب را داخل فریزر نگهداری کنید.