مدیرکل دفتر امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی خطاب به شرکتکنندگان با نشان دادن نقشه جغرافیایی و اقلیمی ایران به وضعیت ایران اشارهای کلی داشت و با استناد به محدودیتهای منابع آب نگاه سرمایهگذاران را متوجه اهمیت توسعه زیرساختهای آب و خاک کرد و گفت: متوسط بارندگی در ایران در حالی از ۲۵۰ میلیمتر فراتر نمیرود که این میزان در جهان ۸۰۰ میلیمتر است و تبخیر ناشی از گرما نیز در ایران سه برابر میانیگن جهانی است. دمحمد خالدی با بیان اینکه ۷۰ درصد بارندگیهای ایران در ۲۵ درصد از مساحت کشور رخ میدهد، اظهار کرد: این درحالی است که ۳۰ درصد بارندگیها نیز در ۷۵ درصد مساحت کشورمان روی میدهد که البته به این معضل باید این نکته را نیز در محاسبات منظور کرد که ۷۵ درصد بارندگیها در خارج از فصل است و فقط ۲۵ درصد آن میتواند در موعد زمانی مفید به حال کشاورزان باشد. وی ادامه داد: سطح زیر کشت آبی در ایران معادل شش میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار است که ۳۴ درصد مساحت اراضی قابل کشت را دربر میگیرد، این در حالی است که سطح زیر کشت اراضی دیم، باغها و آیش به ترتیب پنج میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار (۳۰ درصد)، دو میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار و چهار میلیون هکتار را شامل میشود.
خالدی تصویری از میزان تولیدات محصولات کشاورزی را برای حاضران ترسیم کرد و افزود: در مجموع در سال ۲۰۱۶ میلادی در روندی افزایشی، ۱۱۷ میلیون تن محصول تولید شد که ۸۲ میلیون تن آن زراعی، ۲۰ میلیون تن باغی، ۱۳ میلیون تن دام و طیور و یک میلیون تن محصولات آبزی را شامل میشود که البته در این میان حساسیتها روی تولید گندم ویژه است. وی با اشاره به نیاز کشور به واردات انواع محصولات زراعی که عمده آن شامل علوفه میشود که نیاز صنعت دامپروری کشور است، اوضاع صنعت دام و طیور درا در ایران مناسب تبیین کرد و در این باره به آمار تولید گوشت قرمز با ۸۳۲ هزار تن، گوشت مرغ به میزان دو میلیون تن، شیرخام به میزان ۹ میلیون تن، تخممرغ معادل ۹۴۰ هزار تن و عسل به میزان ۸۱ هزار تن اشاره کرد. مدیرکل دفتر امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی نگاهی هم به تراز تجاری بخش کشاورزی انداخت و عنوان کرد: در این وادی تراز تجاری دام و طیور با ۲۸۵ میلیون دلار صادرات در مقابل ۲۶۳ میلیون دلار واردات مثبت بوده که البته این تراز تجاری در زیربخش شیلات نیز با ۱۰۳ میلیون دلار صادرات در برابر ۹۲ میایون دلار واردات، مثبت بوده است. نقطه قوتهایی که در حوزه زراعی منفی است و دلیل عمده آن بابت نیاز کشور به واردات خوراک دام بوده است.
خالدی با بیان اینکه درتولیدات محصولات باغی نیز تراز تجاری مثبت بوده و حتی مازاد تولید وجود دارد، یادآور شد: البته در زمینه فرآوردههای کشاورزی نیز توسعه خوبی رخ داده و تراز این بخش نیز مثبت بوده است. وی با اشاره به اینکه طی چهار – پنج سال گذشته روند تغییرات رخ داده از کشاورزی به کسب و کار کشاورزی بوده است، بیان کرد: در زمینه کیفیت محصولات تولیدی نیز اوضاع مثبت است، اما تمرکز اصلی در وزارت جهاد کشاورزی تا این اواخر بر تولید بدون توجه به ظرفیت بازار و صنایع فرآوریکننده بود که دلیل آن هم به تصمیمگیریهای تجاری در وزارتخانه دیگری برمیگشت. خالدی با تأکید بر این که حتی در زمینه اشتغالزایی نیز بخش کشاورزی در صورت رونق کسب و کارهای کشاورزی میتواند از قابلیتهای به مراتب بیشتری نسبت به صنعت و خدمات برخوردار باشد، مزیتهای رقابتی ایران را در محصولات مختلف برشمرد و تأکید کرد: در حالی ایران در تولید بسیاری محصولات جزو ۱۰ کشور عمده است و این مهم درباره برخی محصولات باغی در صدر سایر کشورهاست، اما به لحاظ تنوع محصولات نیز ایران از موقعیت به مراتب خوبی برخوردار است.
به گفته وی، به لحاظ دما نیز تفاوتهای معنادار و مهمی بهعنوان نقطه مثبت (فصول، مناطق و شبانهروز) وجود دارد که گاهی این اختلاف دما از ۵۰ درجه سانتیگراد نیز تجاوز میکند. خالدی وجود ۱۲ هزار گونه متفاوت گیاهی و همچنین متوسط ۳۰۰ روز آفتابی را ازجمله ویژگیهای دیگری برشمرد که میتواند در جهت دادن به سیاستهای سرمایهگذاران مؤثر واقع شود. مدیرکل دفتر امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی با یادآوری تمرکز خاص دولت به حمایت از کشاورزی و تفاوتهایی که به همین منظور بین نرخ تسهیلات در بخش کشاورزی با سایر بخشها وجود دارد، عنوان کرد: در کنار این مهم توجیحات دیگری مانند نیروی کار، سوخت و آب با قیمت پایین نیز، هزینههای تولید محصول را برای سرمایهگذاران توجیه میکند. خالدی با اشاره به معافیتهای مالیاتی خاص بخش کشاورزی ازجمله معافیت مالیات صادرات محصولات کشاورزی، خاطرنشان ساخت: این در حالی است که در قانون مشوقهای سرمایهگذاری خارجی نیز ظرفیتهای کلی قابل تأمل و مناسبی وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه در برنامه ششم توسعه رویکرد اتخاذ شده برای متوسط رشد ارزش افزوده هشت درصد پیشبینی شده است، اضافه کرد: در این راستا برای اشتغالزایی بهطور متوسط رشد ۳,۹ درصد، افزایش سرمایهگذاری سهم ۲۰ درصدی و رشد بهرهوری رشد ۳.۲ درصد پیشبینی شده است. خالدی با بیان اینکه برای تحقق اهداف برنامه ششم توسعه در مجموع به ۸,۹ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز است، گفت: ۵۵ درصد این سرمایهگذاریها باید از محل وجوه عمومی، ۲۵ درصد از طریق سیستم بانکی و ۲۰ درصد نیز از طریق منابع خارجی تأمین شود. وی در جمعبندی سخنان خود اولویتهای سرمایهگذاری در بخش کشاورزی را با تکیه بر استراتژی وزارت جهاد کشاورزی توسعه زیرساختها بهویژه در حوزه آبیاریهای نوین؛ توسعه گلخانهها و انتقال کشت محصولات قابل انتقال از فضای باز به گلخانه؛ پرورش ماهی در قفس؛ پر کردن فضای خالی بین حلقههای تولید و بازار بهویژه پایانههای صادراتی و توسعه خدمات لجستیکی و صنایع تبدیلی برشمرد و افزود: تنها در صورت توجه به این اولویتها است که میتوان به تغییر فاز کشاورزی ایران از سنتی به کشاورزی اقتصادی، خوشبین بود.
