مسئول کانون کشاورزی ارگانیک دانشگاه فردوسی مشهد گفت: در برنامه پنجم توسعه پیش بینی شده است که سطح محصولات ارگانیک تا سال 1404 به حدود 25 درصد از اراضی ایران برسد که سطح زیادی محسوب میشود، لذا ما نیازمند برنامههای حمایتی از کشاورزان و همت همهجانبه ارگانهای مرتبط هستیم تا به سمت کشاورزی ارگانیک حرکت کنیم. فرنوش فلاح پور در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، با اعلام اینکه فرهنگ عمومی برای تقاضای محصولات ارگانیک در ایران افزایش یافته است، اظهار کرد: وضعیت بازار محصولات ارگانیک طی سال جاری نشان میدهد که تقاضای مصرف این محصولات در میان مردم افزایش یافته است، اما هنوز زیر ساختهای لازم برای جلب کشاورزان و ترغیب آنها برای انجام کشاورزی ارگانیک انجام نشده است.
وی ادامه داد: با وجود آن که در ایران کشاورزی ارگانیک انجام میشود و سطح زیر کشت این محصولات در حال افزایش است و حتی تولید کنندههایی داریم که محصولاتشان را به کشورهای اروپایی صادر می کنند، اما به اندازه تقاضا، محصول در بازار نیست. مسئول کانون کشاورزی ارگانیک دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه تولید ارگانیک، یک تولید دانش بنیان بوده و نسبت به تولید سنتی هزینهبر تر است، خاطرنشان کرد: کشاورزی ارگانیک مشابه کشاورزی رایج و سنتی نیست که تنها فرد کشاورز مدیرت را بر عهده دارد بلکه در آن باید مدیریت همه جانبه باشد. فلاح پور تصریح کرد: قطعا کشاورزی ارگانیک نیازمند حمایتهای دولتی است تا کشاورزان به انجام آن ترغیب شوند. باید بیمه های مناسب برای کشاورزان درنظر گرفته شود، تا اگر محصولات خود را از دست دادند، پشتوانهای داشته باشند.
فواید محصولات ارگانیک برای سلامت انسان
وی با بیان اینکه کشاورزی ارگانیک سیستمی است که به دنبال سیستم پایدار کشاورزی، سلامت انسان و محیط زیست است، افزود: با توجه به اینکه محصولات ارگانیک تحت تنشهای مختلف زیستی و محیطی قرار میگیرند، تولید برخی از ترکیبات متابولیتهای ثانویه و آنتی اکسیدانها در آنها افزایش می یابد که خود آنها ترکیباتی هستند که عمدتا خاصیت ضد سرطانی نیز دارند؛ بنابراین محصولی که از کشاورزی ارگانیک به دست میآید، را می توانیم برای سلامت انسان مفید بدانیم. ترکیبات شیمیایی که در کشاورزی سنتی استفاده می شود، وارد چرخه زیستی و آبهای زیرزمینی شده که بهصورت غیرمستقیم بر سلامت انسان وسایر موجودات اثر می گذارد و سیستم پایداری بوجود نمی آورد.
مسئول کانون کشاورزی ارگانیک دانشگاه فردوسی مشهد اضافه کرد: تحقیقات مختلف ثابت کرده که بقایای سموم شیمیایی در محصولاتی که به دست مصرف کنننده می رسد، در برخی موارد بسیار بالا و خطرناک بوده و حتی ممکن است منجر به بروز سرطان در آینده شود؛ اما در کشاورزی ارگانیک ما اجازه استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی از جمله سموم و کودهای شیمیایی را نداریم؛ همچنین مدیریت مزرعه باید بر مبنای ترکیبات طبیعی، معدنی و افزایش حاصل خیزی خاک و طبیعت باشد، در نتیجه محصولات به دست آمده از کشاورزی ارگانیک از سلامت، عطر و طعم طبیعی برخوردار است. فلاح پور در خصوص معایب سیستم کشاورزی سنتی و مزایای سیستم کشاورزی ارگانیک، بیان کرد: سیستم های کشاورزی سنتی برمبنای استفاده از نهادههای شیمایی در مزرعه است که شامل کودها و سموم شیمیایی می شود و برای افزایش حاصلخیزی خاک و کنترل آفات، بیماریها وعلف هرز از سموم و کودهایی استفاده میشود که اثرات جبران ناپذیر بر محیط زیست و سلامت انسان دارد.
هیچ نوع گیاه تراریختهای اجازه ورود به کشاورزی ارگانیک را ندارد
وی در خصوص تفاوت محصولات تراریخته ژنتیکی با محصولات ارگانیک، گفت: محصولات تراریخته با دست کاری انسان به وجود آمده اند و شاید در کوتاه مدت اثرات منفی آنها را در محیط زیست و انسان مشاهده نکنیم، اما ما از اثرات این محصولات در آینده خبر نداریم؛ چه بسا نسل امروز این محصولات را استفاده و اثرات منفی آن در نسل بعدی نمایان شود، زیرا دست کاری ژنتیکی شدهاند و اثرات بلند مدت آن مشخص نیست. اما محصولات ارگانیک از طبیعت برآمده و گیاهی که کشت میشود به صورت طبیعی رشد کرده و بذر آن طبیعی است و دستکاری روی آن انجام نشده است و در سیستم کشاورزی ارگانیک اجازه ورود هیچ نوع گیاه تراریختهای وجود ندارد.
چگونگی شناسایی محصولات ارگانیک استاندارد از تقلبی
مسئول کانون کشاورزی ارگانیک دانشگاه فردوسی مشهد با تاکید براینکه برای تشخیص محصولات ارگانیک استاندارد، مصرف کنندگان باید به گواهی استاندارد و ارگانیک در این محصولات توجه کنند، خاطرنشان کرد: گاهی کشاورزی مدعی می شود که هیچ گونه کود و سم شیمایی در محصولات استفاده نکرده است و محصولاتش ارگانیک است؛ ممکن است این محصول سالم باشد، اما زمانی می توان گفت ارگانیک است که مراحل بازرسی محصولات ارگانیک را طی کرده و کاملا براساس استانداردهای کشاورزی ارگانیک باشد و شرکتهای بازرسی مرتبا محصولات را بازرسی کرده باشند.
فلاح پور ادامه داد: زمینی می تواند تولید ارگانیک داشته باشد که حداقل سه سال از استفاده از محصولات شیمیایی در آن گذشته باشد و تحت بازرسی شرکتهای بازرسی نیز قرار گرفته باشد تا تاییدیه ارگانیک را دریافت کند. شرکتهای گواهی دهنده مختلفی هستند که استاندارد ایران، اروپا، آمریکا و یا ژاپن را رعایت می کنند. ما امیدواریم با توجه به تقاضای زیادی که در بازار وجود دارد، نظارت و بازرسیهای کافی نیز برای کشاورزی ارگانیک صورت گیرد تا مسیر آن به درستی طی شود.
وی با تاکید براینکه در عرصه جهانی جنبش تولیدات ارگانیک از دهه 70 میلادی آغاز و تاکنون توجه زیادی به آن شده و پیوسته سطح زیرکشت این محصولات در حال افزایش است، بیان کرد: علاوه بر آن مصرف کنندگان زیادی در کشورهای آمریکایی و اروپایی در رابطه با محصولات ارگانیک وجود دارند و می توان آینده آنها را روشن دانست. در بسیاری از کشورهای اروپایی استفاده از گیاهان، محصولات، کشت و کار و ترکیبات فرآوری شده از گیاهان تراریخته ممنوع شده است و کاملا به سمت کشاورزی ارگانیک متمایل شدهاند. فلاح پور در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به مزارع کشاورزی ارگانیک دانشگاه فردوسی مشهد عنوان کرد: مزارع ارگانیک دانشگاه فردوسی 6 هکتار است و از سال 1390 تحت مدیریت ارگانیک اداره میشود. در این مزارع تحت بازرسی کشاورزی ارگانیک بوده وهیچ گونه سم و کود شیمیایی در محصولات استفاده نمیشود.
مسئول کانون کشاورزی ارگانیک دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه برای اولین بار مزارع کشاورزی ارگانیک دانشگاه فردوسی مشهد را به صورت تجاری زیر کشت بردهایم، تصریح کرد: حدودا 20 نوع گیاه مختلف را از گروه گیاهان زراعی، سبزیجات و صیفیجات زیر کشت برده و برای اولین بار در سطح شهر برای عموم مردم ارائه کرده ایم که خوشبختانه با اسقبال خوب مردم مواجه شده است. مصرف کنندگان تفاوت را در طعم و مزه این محصولات کاملا احساس و رضایتمندی خود را به ما منتقل میکنند. ما در مرحله بعدی سعی داریم کشت این محصولات را گسترش دهیم و روی کشت گیاهان استراتژیکتر کار کنیم.