شرق مازندران با سابقه طولانی در کشت انار، قطب تولید انار مازندران است و از رستمکلا تا گلوگاه، شاهد کشت بیشترین تنوع درختان انار از گونه‌های مختلف هستیم. شهرستان بهشهر با دارا بودن حدود 13 هزارهکتار باغ اناردارای بیشترین تولید اناردر استان مازندران است که 12 هزار هکتاران انار ترش خودرو در خلیج میانکاله است و یک‌هزارهکتار باغ انار این شهرستان از گونه های مختلف شیرین، ملس، ترش محلی، شکر و گل انار است که 854 هکتار از این باغات، بارور و مابقی نهال تازه کشت شده است که هنوز به باردهی نرسیده است. انار با نام علمی Punica granatum از میوه‌های درختی است که دانه‌هایی قرمز، سفید و یا به رنگ هایی بین این دو دارد و رنگ پوست آن نیز اغلب قرمز و گاه سیاه و یا تقریباً زرد است.
این درخت یکی از اولین گیاهان اهلی شده و بومی مناطق شرق ایران تا کوه‌های هیمالیا در شمال هند می باشد. انار تقریباً در هر آب و هوایی و هرگونه خاکی می‌تواند رشد کند و میوه دهد، ولی آب زیاد در زمان رسیدن میوه باعث ترک خوردن آن می شود. انار، گرمای زیاد با باد خشک و سرمای تا 10- درجه سانتی گراد را می‌تواند تحمل کند و به نوعی دارای سازگاری بالاست. سابقه کشت انار در مازندران به درستی مشخص نیست و اطلاعاتی از اولین کشت انار در مازندران در اختیار نیست اما بقایای بدست آمده از انار در غارهای بهشهر بیانگر آن است که کشت این میوه بهشتی به سال های قبل از میلاد برمی‌گردد و بیش از 6 هزار سال قبل، بقایایی از انار در زندگی انسان هایی که در غارها زندگی می کردند به دست آمده است. انار دارای ارزش غذایی بالایی برخوردار است و با دارا بودن ویتامین، پتاسیم، فسفر و کلسیم از اثرات دارویی فراوان برخوردار است.
همچنین جوشانده و دم کرده برگ و گل، ریشه و ساقه انار در طب سنتی مورد استفاده فراوان است و علاوه بر استفاده از میوه انار به صورت تازه خوری، از پوست انار در صنایع چرم سازی و رنگرزی و از هسته آن در صنایع روغن کشی و پودر انار استفاده می شود. رئیس جهاد کشاورزی شهرستان بهشهر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: شهرستان بهشهر دارای بیشترین گونه های انار در استان مازندران است که از 28 گونه انار استان ، 16 گونه انواع انارهای شیرین، ملس، ترش محلی، شکر و گل انار در بهشهر می روید. خلیل حقیقی با اعلام اینکه بیشترین مصرف انار بهشهر به صورت تازه خوری است، یادآور شد: 60 درصد انار بهشهر به صورت تازه خوری مورد استفاده قرار می گیرد و مابقی برای تهیه رب انار، آب انار، لواشک و فرآورده های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. این مسؤول افزود: از یک‌هزار و 4 هکتار انار از گونه های مختلف شیرین، ملس، ترش محلی، شکر و گل انار تولید شده در باغات بهشهر سالانه حدود 9 هزار تن انار برداشت می شود که در صورت تجاری سازی این محصول می تواند منبع مناسبی برای درآمدزایی و رشد اقتصادی منطقه باشد.
ضرورت ایجاد ایستگاه تحقیقات انار در بهشهر
رئیس جهاد کشاورزی شهرستان بهشهر با اعلام اینکه انار بهشهر با دارا بودن کیفیت خوب، ارگانیک بوده و عدم استفاده از سم و کود، محصولی ارزشمند و دارای ارزش غذایی بالاست، گفت: باید تلاش شود تا با ایجاد ایستگاه تحقیقات انار در بهشهر، وضعیت بالقوه و بالفعل این میوه مورد بررسی قرار گرفته و کشت آن گسترش یابد. حقیقی افزود: انار در مقایسه با مرکبات، میوه اقتصادی و پربازده است که مقاومت فراوانی در برابر سرما و گرما دارد و با برنامه ریزی مناسب و کشت کارشناسی این محصول می توان شاهد بازدهی اقتصادی فراوان بود. وی ادامه داد: انار از جمله میوه هایی است که دارای کمترین دورریز است و از برگ، میوه، هسته، ساقه، ریشه و حتی پوست این میوه برای استفاده در مواد غذایی و صنایع مختلف، استفاده می شود.
این مسؤول گفت: به دلیل سازگاری بالای گونه های مختلف انار در شهرستان بهشهر و مناطق مختلف ساحلی، جنگلی و کوهستانی می توان با ایجاد ایستگاه تحقیقات انار در بهشهر، توسعه فراوانی در باغات انار ایجاد کرد. حقیقی با اشاره به برگزاری پنجمین جشنواره انار اشرف در بهشهر افزود: اصلاح و توسعه باغات، افزایش انگیزه در افزایش کشت این درخت با صرفه اقتصادی بالا، شناساندن ظرفیت گردشگری منطقه و آداب و سنن بومی و محلی و برندسازی انار اشرف از جمله اهداف برگزاری این جشنواره است.
تجاری نبودن محصول و عدم برندسازی مشکل تولیدکنندگان انار
محمد خلیلی یکی از باغداران بهشهری با بیان اینکه شهرستان بهشهر قطب تولید انار استان مازندران و یکی از قطب های تولید انار کشور است، تجاری نبودن محصول و عدم برندسازی را از مشکلات تولیدکنندگان عنوان کرد. وی به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به تولید بالایی که انار بهشهر دارد متاسفانه تنها به صورت تازه خوری استفاده می شود و برندسازی و تجاری سازی مناسبی در این بخش انجام نشده است تا این محصول پرفایده و ارگانیک به کشور و جهان شناسانده شود. خلیلی گفت: وجود بندرامیرآباد ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات این محصول بعنوان برند شهرستان به استانها و کشورهای دیگر است که باید مسؤولان در این راستا دست به کار شده و ضمن برند سازی برای صادرات تلاش کنند.
برداشت انار میانکاله از 25 مهرماه به مدت دو هفته
عضو شورای اسلامی زاغمرز در حاشیه میانکاله هم با اشاره به آغاز برداشت انار خودرو و ارگانیک میانکاله گفت: فصل و زمان انار میانکاله از 25 مهرماه به مدت دو هفته است که در این مدت با استفاده از توان تعاونی های زیست محیطی و سازمان های مردم نهاد، برداشت انار از 12 هزار هکتار از باغات انار میانکاله انجام می شود. جمال ابوطالبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: با توجه به اینکه درختان انار در منطقه حفاظت شده میانکاله واقع شده است، برداشت این محصول ارگانیک توسط افراد آموزش دیده انجام می شود تا کمترین خسارت به محیط زیست و این زیستگاه وارد شود. وی بیان داشت: سالانه حدود800تن انار از انارستان میانکاله برداشت می شود که برای فروش به بازار ارسال و یا توسط جوامع محلی تبدیل به رب انار و فرآورده های مختلف دیگر می شود.
عدم اعتبارات و نداشتن تشکل باغداران مهمترین مشکل
علیرضا خالقی هم از دیگر تولیدکنندگان انار در بهشهر در مورد مشکلات تولید انار گفت: عدم تخصیص اعتبار و نداشتن تشکل مهمترین مشکلات باغداران است که امیدواریم در این بخش چاره اندیشی شده و تسهیلات مناسب به باغداران برای تجهیز باغات ارائه شود. وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: با توجه به اینکه باغات انار بهشهر بیشتر به صورت سنتی است برای رفتن به سمت باغداری نوین نیازمند به روزرسانی مناسب با اصلاح گونه‌ها و تخصیص اعتبارات هستیم. خالقی افزود: برای تبدیل به باغهای نوین نیازمندیم تا بهره برداری سنتی و ارقام نامرغوب را خارج و ارقام بومی مناسب و پرمحصول و گونه های جدید اقتصادی را جایگزین کنیم که در همه این موارد نیازمند اعتبار و حمایت های لازم مسؤولان هستیم.
صادرات و صنایع تبدیلی همچنان حلقه مفقوده تولیدکنندگان
یکی دیگر از باغداران منطقه با اشاره به نبود صنایع تبدیلی انار در منطقه بیان داشت: شهرستان بهشهر براساس آنچه مسؤولان اعلام کرده اند دارای حدود 13 هزار هکتار باغ انار ارگانیک از میانکاله تا دشت و کوهستان است اما متاسفانه از وجود یک صنایع تبدیلی مرتبط بی بهره است. سید مسعود موسوی به خبرنگار ایرنا گفت:برغم برگزاری چهار جشنواره انار و اکنون در آستانه پنجمین جشنواره انار، این شهرستان و باغداران منطقه از وجود یک کارگاه و کارخانه برای فرآوری مناسب انار محروم هستند و همچنان تهیه رب انار، آب انار، انار خشک شده، لواشک و... به صورت سنتی و دستی تولید می شود.
برگزاری پنجمین جشنواره فرهنگی و اقتصادی انار اشرف 11 آبان ماه
دبیر جشنواره انار اشرف هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در مورد زمان برگزاری جشنواره امسال گفت: محل برگزاری پنجمین جشنواره فرهنگی و اقتصادی انار اشرف 11 آبان ماه به مدت 3 روز تا 13 آبان در مجتمع گردشگری تفریحی هوتو بهشهر است. مسعود فلاح افزود: برپایی نمایشگاهی از محصولات انار و فرآورده های آن در این نمایشگاه هم از جمله برنامه ریزی های انجام شده در کنار برنامه های مختلف فرهنگی و هنری است تا شاهد جشنواره ای استاندارد و با هدف شناسایی برند انار اشرف به استان و کشور و توانمندسازی اقتصادی در این حوزه و شناساندن فرهنگ و آداب و رسوم این شهرستان باشیم.
