1398/11/14 3048

هر پدیده‌ی غیرعادی که به تغییراتی در گیاه و بروز مشکلاتی در متابولیسم طبیعی آن منجر شود می‌تواند بیماری گیاهی باشد.

عوامل بیماری‌زا در گیاهان

به هر پدیده‌ی غیرعادی که به ایجاد تغییراتی در فعالیت‌های طبیعی گیاه و بروز مشکلاتی در آن منجر شود «بیماری گیاهی» گفته می‌شود. به عوامل موثر در این تغییرات پاتوژن یا عامل بیماری گفته می‌شود. هر بیماری چرخه‌ای دارد که شامل تلقیح یا تماس عامل بیماری‌زا با گیاه، رخنه‌، آلودگی، گسترش بیماری در گیاه، تولید مثل پاتوژن‌ها، انتشار و البته مرحله‌ی کمون یا اصطلاحا زمستان گذرانی می‌باشد. بیماری‌ها ممکن است بسته به نوع آن، علائمی چون تغییر رنگ غیرعادی در گیاه، پلاسیدگی، لکه‌دار شدن، ریزش اندام‌های گیاه، تغییر شکل و رشد غیرطبیعی، تغییر استحکام بافت گیاهی، ایجاد لکه‌های قهوه‌ای رنگ یا نکروز روی برگ، میوه یا ساقه و همچنین ترشحات غیرطبیعی از اندام‌ها را ایجاد کنند.

بیماری گیاهی بر اساس عوامل بیماری‌زا می‌تواند مسری و یا غیرمسری باشد. بیماری‌های مسری یا عفونی؛‌ که عوامل قارچی، ویروسی، میکروپلاسمایی، باکتریایی و یا نماتدی در بروز آنها صاحب نقش هستند، از راه‌های مختلفی از گیاهی به گیاه دیگر سرایت می‌کنند؛ از انتشار هاگ‌ها به‌وسیله‌ی باد گرفته تا انتقال به‌وسیله‌ی حشرات و آفات. بیماری‌های غیرمسری بیشتر در اثر کمبود و یا بیش‌از حد بودن عناصر غذایی، گرمازدگی یا سرمازدگی، آلودگی هوا، کم‌آبی یا غرق‌آبی، دریافت نور کم یا آفتاب‌سوختگی و آسیب‌های ناشی از کشت‌وکار غیر اصولی و استفاده‌ی نادرست از سموم و کودهای شیمیایی در گیاهان به‌وجود می‌آیند..

برای کنترل شیوع بیماری های گیاهی راه‌های مختلفی پیشنهاد می‌شود. ایجاد پست‌های بازرسی و قرنطینه‌ی گیاهان و محصولات کشاورزی در مبادی مرزی و یا ضدعفونی کردن خاک و بذر‌های گیاهان هنگام کشت، جلوگیری از رطوبت زیاد برای مهیا شدن بستر شیوع بیماری‌های قارجی و غیره می‌توانند به‌عنوان راه‌کارهای پیشگیرانه مطرح باشند. روش‌های زراعی مانند حذف و ریشه‌کنی گیاهان آلوده، تناوب زراعی، هرس درختان و یاشستشوی خاک وهمچنین روش‌های بیولوژیکی مانند پرورش و کاشت ارقام مقاوم، کشت بافت، بهره‌گیری از دشمن‌های طبیعی قارچ‌ها و نماتدها و استفاده از گیاهان تله‌ی دشمن هم راه‌های دیگری برای مبارزه با عوامل بیماری‌زا محسوب می‌شوند. همچنین در صورت تشخیص حمله‌ی موجودات میکروبی به گیاه سموم مختلفی جهت مبارزه با باکتری‌ها، قارچ‌ها و نماتدها در بازار موجود است.

مقاله اختصاصی گروه تدوین محتوای اگرونیک
استفاده از این مطلب و انتشار آن، با ذکر نام اگرونیک و درج لینک www.agronic.ir بلامانع می باشد.

کلیدواژه: