1398/6/2 2220

کودهای نیتراته از جمله نیترات سدیم در صورتی که به مقدار زیاد و بدون ملاحظات حفاظتی لازم مورد استفاده قرار گیرند می‌توانند با پراکندن ذرات رس و پر کردن خلل و فرج خاک به ساختار خاک آسیب برسانند.

اثر کودهای شیمیایی نیتراته در ساختمان خاک


در سال‌های ۱۸۳۰ نیترات سدیم از معادن شیلی به تمام دنیا حمل و اثر معجزه‌آسای آن در افزایش محصول مشاهده شد؛ بنابراین هرساله از این کود به مقدار خیلی زیاد، به خاک‌ها می‌دادند. نیترات موجود در این کود به مصرف گیاه می‌رسید و یا درنتیجه شست‌وشو از خاک خارج می‌شد، در حالی که سدیم آن به صورت تبادلی به سطح رس متصل می‌گردید. وجود سدیم در خاک موجب متورم شدن و پراکنده شدن رس‌ها در محلول خاک می‌شود و ازاین رو پس از هر بارندگی مقداری رس به‌صورت پراکنده در می‌آید و پس از تبخیر آب این رس‌ها خلل و فرج خاک را پر می‌کنند. پس از مدتی تمام خلل و فرج خاک پرشده و خاک سخت و غیرقابل نفوذ می‌شود و بنابراین از لحاظ خواص فیزیکی، خاک بسیار نامرغوب می‌شود و گیاه نمی‌تواند بخوبی در آن بروید. این همان اتفاقی است که در مورد مصرف نیترات سدیم در خاک‌های رسی کشورهای اروپایی رخ داد.

در نتیجه عده‌ی زیادی از دانشمندان، بخصوص آنهایی که به دلایل دیگری نیز موافق مصرف مواد شیمیایی در خاک نبودند با مصرف نیترات سدیم در خاک مخالفت کردند. این مخالفت با توصیه‌هایی که دانشمندان دیگر برای برطرف کردن عیوب کود نیترات سدیم کردند تا حدی تخفیف یافت ولی عده زیادی از زارعان بخصوص آنهایی که اطلاع زیادی از مصرف کود شیمیایی ندارند هنوز تصور می‌کنند که مصرف کود شیمیایی، خاک آنها را نابود می‌کند، ولی می‌بایست گفته شود که مصرف کود شیمیایی تاحدی روی ساختمان فیزیکی خاک اثر نامطلوب دارد ولی با مقداری پیشگیری و افزایش کودهای دامی این اثر سوء برطرف خواهد شد.
 

در ایران کود نیترات سدیم مصرف نمی‌شود ولی کودهای دیگری از جمله نیترات آمونیوم، اوره یا سولفات آمونیوم وقتی به مقدار  زیاد به طور مرتب مصرف شوند آثار سوء جزئی در ساختمان خاک باقی می‌گذارند. روش اثر این کودها بدین طریق است که یون آمونیم تا قبل از آنکه به صورت نیترات در آید و یا به‌مصرف گیاه برسد به صورت تبادلی در سطح کانی‌های رس قرار گرفته و می‌تواند تا حدی ولی نه به‌اندازه‌ی سدیم آنها را به حال انتشار در آورد. بنابراین نقشی خفیف‌تر ولی شبیه سدیم ایفا می‌کند و ساختمان خاک را از هم می‌پاشد.

چنانکه اشاره شد، اگر پیشگیری‌های لازم برای حفظ کیفیت فیزیکی خاک با افزایش مواد آلی به خاک بشود هیچگونه نگرانی از جهت کودهای شیمیایی وجود ندارد. این حفظ کیفیت با دادن کود سبز، افزودن کود دامی، کمپوست، دفن باقیمانده‌‌ی محصول در گیاهانی چون ذرت، حبوبات، گندم و یا تناوب زراعی مناسب برای افزودن مواد آلی خاک امکان‌پذیر می‌باشد و در دنیا خاک‌هایی هستند که هرساله مقدار فراوانی کود شیمیایی دریافت می‌دارند و بیش از یک قرن محصول کافی تولید کرده‌اند و تا کنون نیز آثار سوء کود شیمیایی در آنها دیده نشده است.

مقاله اختصاصی گروه تدوین محتوای اگرونیک 
استفاده از این مطلب و انتشار آن، با ذکر نام اگرونیک  و درج لینک www.agronic.ir بلامانع می باشد.

نظر شما

ارسال

پرطرفدارترین مطالب امروز

مراقبت و تکثیر گیاه آپارتمانی فیکوس
فوت و فن پرورش گل سنگ
طرز تکثیر گل یاس، کاشت و نگهداری آن در گلدان
مگس سفید یا سفید بالک و روش های مبارزه با آن
نگهداری از گل شاه پسند
نگهداری از برگ بیدی بنفش
نحوه نگهداری گياه «ديفن باخيا»
آیا لامپ های معمولی برای پرورش گل و گیاه مناسبند؟
معرفی بازار گل و گیاه تهران (شهید محلاتی)
تازه های اگرونیک

برداشت کلزا در اردبیل آغاز شد

توسعه 15 هزار هکتار شهرک‌ گلخانه‌ای

تولید سالانه ۲۳ میلیون شاخه گل در لرستان

مزایای کود کمپوست برای خاک

اجرای طرح خُشکه‌کاری برنج در لرستان

توسعه ۴۰ هکتاری باغات هلو و شلیل در اسدآباد

برداشت ۴۰۰۰ تن لیمو ترش در سیستان و بلوچستان

پیش‌بینی تولید ۴۲۰ میلیون شاخه گل و گیاه زینتی در خوزستان

چه زمانی از کود سرک برنج استفاده کنیم؟

امسال ۱۹۰ هزار تن سیب تابستانه از باغات آذربایجان غربی برداشت می شود 

نخلستان‌های قصرشیرین توسعه می‌یابد

رکورد تولید و پرورش گلابی شکسته شد

برداشت انجیر و درآمد ۹۰ میلیارد ریالی برای کشاورزان

ایجاد کانون گیاهان دارویی در مرودشت

صرفه جویی سالانه 315 میلیون مترمکعبی آب کشاورزی در استان مرکزی

اولین استارتاپ "نوآوری در بسته بندی عناب و فرآورده‌های آن" برگزار می‌شود

شهرک کشاورزی بهدشت چمستان وارد فاز اجرایی شد

ایران،خاستگاه ۸ هزار گونه گیاه دارویی بومی

۱۵۰۰ هکتار از زمین های کشاورزی ایرانشهر آماده کشت ذرت شده است

توزیع بیش از ۳۰ هزار تن انواع کود شیمیایی در خراسان رضوی

برداشت ۵۰۰۰ تن برگ حنا در دلگان سیستان و بلوچستان

پیش‌رویداد «استارتاپ با رویکرد کشاورزی» برگزار می‌شود

کلزا؛ محصولی با نیاز آبی کم و ارزآوری بالا

۳.۵ هکتار گلخانه در شهرستان بهار در حال ساخت است

تولید ۱۸۸ تن انواع گیاهان دارویی در بروجرد

اگرونیک در شبکه های اجتماعی