انواع نخل زینتی

تیره: Palmae

گیاهان جوان نخل از هرنوعی که باشند دارای برگ‌هایی مشابه و یک‌پارچه‌اند و به تدریج بعد از رشد و نمو به‌ دو دسته‌ی زیر تقسیم می‌شوند:

-   آنهایی که دارای برگ‌های شانه‌ای می‌باشند. در این گیاهان یک رگبرگ اصلی وجود دارد و رگبرگ‌های فرعی به طرف راست و چپ از آن منشعب می‌شوند. در نتیجه برگچه‌ها به صورت شانه از دو طرف برگ خارج شده و شکلی نظیر برگ خرما به خود می‌گیرند. «کنتیا»، خرمای معمولی یا «فونیگس» و «کامه دورا» جزو این دسته محسوب می‌شوند.

-  دسته‌ی دیگر آنهایی هستند که دارای برگ‌های پنجه‌ای هستند. در این گیاهان رگبرگ‌ها از یک نقطه منشاء یافته، به صورت شعاعی به هرطرف متوجه می‌شوند. در این گیاهان برگچه‌ها نیز از یک نقطه خارج شده، گاهی به‌شکل به‌هم چسبیده و یکپارچه نمودار می‌شود، نظیر لاتانیا، واشینگتونیا و خامروپس.

۱. کنتیا (Kentia - Howea)

نخل بسیار زیبایی است که در گلخانه‌های نیم‌گرم نگهداری می‌شود. بومی جزیره هوئه در اقیانوس اطلس است، روی این اصل به آن هوئا نیز می‌گویند. کشت‌وکار چندین گونه از این جنس در باغبانی متداول است. این گیاهان در مجموع برگ‌های پهن و نسبتا بلند و برگشته به‌طرف پایین دارند، نمونه‌ای از آن در گلخانه‌های دانشکده‌ی کشاورزی موجود است که احتمالا از گونه‌ی «فورستری‌یانا» می‌باشد.

۲. نخل پارلور یا کامه دورا (Chamaedorea elegans)

برگ‌های آن کوتاه‌تر و برگچه‌ها پهن و به طرف پایین آویزانند. شکوفه‌های گل آن زرد و نارنجی و فوق العاده زیباست.  دوپایه‌ی آن در دانشکده کشاورزی موجود است.

۳. خرما یا فونیکس (Phoenix)

عینا نظیر  نخل خرمای معمولی است. شاخه‌ها بستگی به گونه‌ها کوتاه‌تر و گیاهان گلدانه‌ی آن به‌صورت وسیع در گلخانه‌های اطراف تهران و سایر نقاط ایران تکثیر شده‌ است.

۴. کامروپس اگسلسا (Chamaerops excelsa)

برگ‌ها در این نخل پنجه‌ای و برگچه‌ها جدا از همدیگر و بدون کرک است. در ایران بسیار تکثیر شده است.

۵. واشینگتونیا (Washingtonia filifera)

برگ‌ها پنجه‌ای و بزرگ‌تر از نوع قبلی است، برگچه‌ها در بخش تحتانی متصل به یکدیگر اند. برگ‌ها قالبا رشد عمودی دارند و رشته‌های تار مانند و سفیدی به‌صورت کرک در اطراف برگ نمایان است.

پنج نوع نخل ذکر شده در بالا، جزو نخل‌هایی می‌باشند که از نظر سرما مقاوم‌تر از سایر نخل‌های کاملا گرم‌سیری‌اند. این گیاهان در گلخانه‌های نیمه‌گرم نگهداری می‌شوند. طرز تکثیر آنها از طریق کاشت بذر است. بعضی از آنها در بخش تحتانی تنه پاجوش تولید می‌کنند. از طریق جدا کردن پاجوش نیز می‌توان آنها را تکثیر کرد. نخل‌ها در خاکی حاصلخیز کشت‌وکار می‌شوند و به‌ دو قسمت خاک باغچه، یک قسمت خاک برگ و یک قسمت تورب و آبیاری پی‌درپی نیازمندند. کودپاشی در فصلی باید صورت گیرد که گیاه در حال رشد و نمو است و در مقابل کودپاشی متعادل عکس‌العمل خوبی نشان می‌دهند.

رشدونمو نخل‌ها به‌کلی صورت می‌گیرد. مثلا یک کنتیای یکساله که دارای ۳ تا ۴ برگ است، ۲۵ سانتی‌متر ارتفاع دارد و همین گیاه در ۴سالگی همین تعداد برگ داشته ولی ارتفاع آن به ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متر خواهد رسید. رشد و نمو خرما نیز به‌همین منوال است. در گلخانه‌ها نخل‌ها را باید در محلی نسبتا سایه قرار داد. رشد آنها در منازل هم در سایه بهتر صورت می‌گیرد. در هوای آزاد نیز آنها را باید در محلی نسبتا سایه گذاشت. بسیاری از ریشه‌های نخل‌ها در بخش طوقه‌ی گیاه متمرکز است، در صورتی که به مسائل آبیاری و کودپاشی آنها توجه شود، سالها می‌توان یک نخل بزرگ را در گلدان نگهداری کرد. در کرج نخل معمولی را باید در تابستان به خارج از اتاق و گلخانه برد و آنرا در محلی سایه‌آفتاب قرار داده، کود و آب خوبی به آن داد تا برگ‌های قوی نو ظاهر شود و مقاومت بیشتری کسب کند.