(cycad) Cycas
Cycadaceae
گیاه زیبای گرمسیری و مخصوص مناطق گرم و مرطوب است. از نظر گیاهشناسی موقعیت خاصی دارد، به طوری که حد واسط گیاهان گلدار و بیگل یا کرپتوگام است. این گیاه دوپایه بوده، گیاه نر در وسط برگ ها مخروطی به بار میآورد که عمودی قرار گرفته است و پوشیده از برگهای کوچکی است که در سطح زیرین آنها، نظیر سرخس ها، اعضای بخصوصی (Cryptogams) رشد و نمو میکنند. در پایهی ماده مخروطی وجود ندارد، لیکن در برگ های وسطی که پرمانند میباشند، اعضایی میتوان یافت که نظیر ماکروسپورانژیا (Macrosporangia) در سرخسهاست. تلقیح توسط باد صورت میگیرد و بذر تولید میشود. تکثیر سیکاس از طریق کاشت بذر صورت میگیرد. بذر این گیاه را باید هرچه زودتر بعد از رسیدن کشت کرد، زیرا بیش از یک ماه قوه نامیهی خود را حفظ نمیکند.
سیکاس
سهگونه از سیکاس (Cycas circinalis, C. revouta, C. siamensis) به صورت تجارتی کشت میشوند، که اینها از نظر مقاومت بهسرما و همچنین مقاومت در مقابل بیماریها متفاوتند. در ناحیهی کرج و تهران بهسختی میتوان سیکاس را در هوای خارج از گلخانه کشت و کار کرد، لیکن در شمال کشور کشتوکار خارج از گلخانهای سیکاس امکانپذیر است. در نزدیکی طوقه ی سیکاس غدههای کوچکی (به اندازه نخود) رشد و نمو میکنند که باید بهدقت از آنها مواظبت شود. نگهداری این غدهها در سلامت کلی سیکاس موثر است؛ هنوز علت این موضوع مشخص نشده است.
گیاه سیکاس
در گلخانهها بذر سیکاس را در خاکی سبک و در عمق کم کشت میکنند، و بعد از جوانهزدن بذر آنها را در خاکی سبک که ضمنا مقدار نسبتا زیادی مواد آلی داشته باشد کشت و کار میکنند. گیاه جوان به نور زیاد نیاز ندارد و باید در محلی سایه – آفتاب قرار گیرد. گیاهان قدیمی و مسنتر پاجوش میدهند. پاجوش ها را باید در زمانی که بهحالت خواب میباشند از پایهی مادری جدا کرده، ریشهدار کرد. برای اینکار مقداری از برگ پاجوشها را برای کم کردن سطح تبخیر قطع کرده، آنها را در ماسه کشت میکنند. رشد و نمو سیکاس در محیطی مرطوب و روشن و در خاکی مملو از مواد آلی نظیر تورب و خاک برگ، همراه با مقداری ماسه بهخوبی انجامپذیر است.