کشاورزی ارگانیک قدیمیترین فرم کشاورزی روی کرۀ زمین است. کشاورزی بدون استفاده از مواد شیمیایی پایۀ نفت (کودها و آفتکشهای شیمیایی) شالودۀ عمل کشاورزان تا بعد از جنگ جهانی دوم بود. جنگ با خودش تکنولوژیهایی را آورد که برای تولید کشاورزی مفید بودند. کشاورزی ارگانیک در جستجوی بهکارگیری پیشرفتهایی است که مفید و سازگار با حاصلخیزی پایدار هستند بدون استفاده از کودهای شیمیایی، سموم، هورمونها، دگرگونیها و دستکاریهای ژنتیکی و شیوههایی که منجر به تأثیرات منفی بر اجتماع و محیط زیست میشود.
تولید محصولات ارگانیک یکی از ضرورات امروز صنعت کشاورزی کشور به حساب میآید. فراوردههای کشاورزی زیستی در کشور ما با نام «محصولات سالم» و در کشورهای اروپایی و آمریکایی با نام «کشاورزی زیستی» (organic farming) یا «کشاورزی بیولوژیک» شناخته میشود. کشاورزی زیستی یک سیستم مدیریتی جامع است که کمیت و کیفیت محصولات از تولید تا فراوری و انتقال به مصرفکننده، سلامت خاک، گیاه، حیوان، انسان، میکروارگانیسمها، محیط سیارۀ زمین به عنوان یک موجود زندۀ واحد، اصول اکولوژیکی، محیط زیست، اصول عدالت و روابط اجتماعی، احترام به مخلوقات و اصول پایداری زیستی در آن مد نظر است.
تغذیۀ سالم یکی از مهمترین و اساسیترین مؤلفههای دستیابی به سلامت جسم و روان و در نهایت سلامت و آرامش جامعه است. بدیهی است نوع غذایی که مصرف میکنیم در نحوۀ شکلگیری شخصیت باثبات و آرام جامعه نقش بسزایی دارد. عمدۀ مشکلات جوامع پیشرفتۀ امروزی، نه بیماریهای واگیر و عفونی، بلکه بیماریهای غیرواگیر است که معمولا با عادات غذایی نامناسب مرتبط هستند. تحقیقات نشان دادهاند که نیترات موجود در کودها موجب انواع سرطانهای گوارشی میشود. استفاده از این کودها موجب بزرگ و سنگین شدن سبزیهای غدهای مانند سیبزمینی و پیاز میشود و سود بیشتری برای کشاورزان به دنبال دارد. بیشتر کشاورزان نیز نمیدانند که این کودها به عنوان یک عامل سرطانزا شناخته شدهاند و در حالی مردم را به خوردن سبزی و صیفیجات به منظور مقابله با سرطان ترغیب میکنیم که، به دلیل استفاده از کود ازته، این سبزیها، خود، به نوعی منشأ انواع سرطان هستند.
در تولید محصولات ارگانیک، تأکید بیشتری بر استفاده از نهادههای درونمزرعهای و طبیعی همانند کود سبز، کود دامی، بقایای گیاهی، تناوب زراعی، کشت مخلوط، کمپوست و ورمیکمپوست میشود و محصول سالم باکیفیت مطلوب و طبیعی در اختیار مصرفکنندگان قرار میگیرد. این نوع محصولات برای خریداران با برچسب ارگانیک یا زیستی مشخص میشوند و قیمت آنها در بازار گرانتر از سایر محصولات است. در حال حاضر، حدود ٢٠درصد محصولات کشاورزی کشور ارگانیک و سالم تولید میشود. سیاست وزارت جهاد کشاورزی نیز این است که بهتدریج مصرف کود شیمیایی و سموم در این بخش کاهش یابد و تغذیۀ گیاهی محصولات کشاورزی، در طول فصل رشد، با مصرف کودهای آلی و زیستی صورت گیرد.
در این مقاله سعی نمودم به طور گذرا خوانندگان محترم را با محصولات سالم آشنا نموده و تأکید نمایم که بایستی برای سلامتی خودمان به طرف مصرف محصولات سالم رفته (متأسفانه آمار بیماری سرطان رو به فزونی است) و البته مطالبۀ لازم از تولیدکنندگان و مسئولان ذیربط برای نظارت و توسعۀ این مهم را نیز داشته باشیم.