گیلاس از میوه‌های پرطرفدار، خوشمزه و مفید تابستانی است که علاوه بر تامین ویتامین‌های مورد نیاز بدن، خواص درمانی و دارویی بسیار نیز دارد به طوری‌که امروزه بسیاری از شرکت‌های داروسازی به دنبال ساخت فراورده‌های دارویی مستقیم از این میوه هستند. گیلاس را می‌توان به صورت میوه خام، مربا و کمپوتش استفاده کرد. خواص گیلاس در درمان بیماری‌ها شامل تخفیف علایم روماتیسمی، کمک به دفع کرمهای روده، درمان بی‌خوابی، سر‌درد و از بین‌بردن چربی‌های شکم است. به طور کلی این میوه کوچک اما بسیار مغذی و سودمند دارای خاصیت آنتی اکسیدان، قابض، ملین، ضد چربی، ضد التهاب و ضد نقرس بوده، در بسیاری از خصوصیات و ویژگیها مشابه با خواص آلبالو است. برای آشنایی بیشتر با خواص گیلاس و فواید درمانی و دارویی آن در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
گیاه شناسی گیلاس
گیلاس گیاهی پایدار و تک پایه از خانواده گل سرخیان، بدون خار با گلهای سفید یا سرخ و میوه‌ای گوشتی نارنجی تا قرمز تیره و طعمی ترش و شیرین است. میوه، گل، دانه و برگ این گیاه نیز به مصارف طبی میرسد.
خواص گیلاس:
گیلاس میوه‌ای با طبع سرد و تر است. از این میوه و سایر قسمتهای گیاه نظیر گل، هسته و برگ آن، در طب سنتی برای درمان برخی بیماری‌ها استفاده میشود. مهمترین خواص درمانی گیلاس به طور خلاصه به شرح زیر میباشد:
گیلاس خاصیت ضد چربی داشته، کمک به پیشگیری از افزایش چربی خون و تصلب شرایین از مهمترین خواص این میوه است. از اینرو گیلاس میوه‌ای مفید برای بیماران قلبی عروقی محسوب می‌گردد. گیلاس منبع خوبی از ملاتونین بوده و می‌تواند برای افزایش کیفیت چرخه‌های خواب مفید باشد. ملاتونین هورمونی است که بدن را از شب‌هنگام باخبر می‌سازد. این ماده در غده صنوبری شکلی که در اعماق مغز قرار دارد ساخته میشود و به درمان مشکلات خواب کمک میکند. گیلاس در از بین بردن چربی‌های اطراف شکم و پهلوها موثر بوده،. خاصیت ضد چربی این میوه، مشابه با خواص کرفس میباشد. از این رو یکی از مهمترین خواص گیلاس، استفاده از آن در لاغری شکم است.
یک فنجان آب گیلاس ترش می‌تواند التهاب ماهیچه‌ها و درد ناشی از آنها را به طور چشم‌گیری کاهش دهد. کاهش درد عضلات و تخفیف علایم روماتیسمی از ویژگی های مصرف این میوه است. همچنین تحقیقات نشان داده، گیـلاس با جلوگیری از تورم و التهاب مفاصل درد بیماران مبتلا به آرتریت را نیز کاهش می‌دهد. گیلاس حاوی خاصیت قابض و ملین بوده، از این میوه هم به منظور پیشگیری و کمک به درمان یبوست و هم برای درمان اسهال به ویژه اسهال خونی استفاده میشود. کاهش اسید اوریک خون از دیگر خواص گیلاس بوده، افرادی که زیاد گوشت استفاده می‌کنند و خون آنها اسیدی است می‌توانند از گیـلاس برای تصفیه خون خود استفاده کنند.
مواد موجود در گیلاس باعث شده مصرف آن به تقویت قوای فکری، تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر در دوران پیری کمک کند. مصرف گیلاس برای حفظ طراوت و شادابی پوست مفید بوده، از چین و چروک پوست پیشگیری میکند. سطح پتاسیم در گیلاس بسیار بالا است. پتاسیم به تنظیم ضربان قلب و فشار خون کمک کرده و خطر ابتلا به فشار خون بالا را کاهش می‌دهد. از این رو یکی از مهمترین خواص گیلاس, تنظیم و کاهش فشار خون میباشد. کمک به درمان نقرس از خواص گیلاس در طب سنتی میباشد. همچنین از دیگر کاربردهای این میوه در طب سنتی، استفاده از آن برای تخفیف بیماری برونشیت است. جوشانده دم گیلاس برای ورم مثانه، سنگ کلیه ، ورم مجاری ادرار مفید است.
ارزش غذایی گیلاس
گیلاس میوه ای پرخاصیت بوده، منبع بسیار خوبی برای تامین ویتامین ا، پتاسیم، منیزیم، فیبر غذایی، فولات و آهن است. پلی فنولها، کارتنوئیدها، بتا کاروتن و فلاونوئیدها از دیگر مواد موثر موجود در این میوه کوچک و مغذی است.
جدول ارزش غذایی و خواص گیلاس شیرین:
|
مواد و محتویات
|
مقدار در 100 گرم
|
|
انرژی
|
104 کیلو کالری
|
|
چربی
|
1/4 گرم
|
|
پروتئین
|
1/7 گرم
|
|
کربوهیدرات
|
24/01 گرم
|
|
کلسترول
|
0
|
|
فیبر
|
3/3 گرم
|
|
سدیم
|
0 میلی گرم
|
|
پتاسیم
|
325 میلی گرم
|
|
کلسیم
|
22 میلی گرم
|
|
فسفر
|
28 میلی گرم
|
|
آهن
|
1 میلی گرم
|
|
نیاسین
|
0/6 میلی گرم
|
|
ویتامین ا
|
30 واحد
|
|
تیامین
|
0/03 میلی گرم
|
|
ویتامین ث
|
10 میلی گرم
|
|
ویتامین ب6
|
0/05 میلی گرم
|
توصیه های پزشکی و موارد احتیاطی مصرف گیلاس
با توجه به حساس بودن دستگاه گوارش کودکان، مصرف میوه‌های ملین مانند گیلاس، آلبالو و گوجه سبز توسط کودکان زیر ۳ سال خطر مسمومیت و ایجاد اسهال را برای آنها به همراه دارد. زیاده روی در مصرف گیلاس باعث نفخ معده و ایجاد سوء‌هاضمه میشود. با توجه به میزان بالای استفاده از سموم کشاورزی در تولید این میوه، توصیه میشود قبل از مصرف به خوبی شسته شود.
