نتایج پژوهش جدیدی نشان میدهد که استفاده از آنتیبیوتیکها در حوزه کشاورزی در حال گسترش است اما میتواند علاوه بر آثار مثبت، با پیامدهای منفی نیز همراه باشد.
به گزارش ایسنا و به نقل از ساینمگ، جهان در حال حاضر در مورد به کار بردن آنتیبیوتیکها و ایجاد مقاومت در باکتریها، بسیار مراقب است. این موضوع، به کنترل و نظارت بیشتر برای به کار بردن آنتیبیوتیکها در داروهای انسانی و دامی منجر شده است. آنچه کمتر در مورد آنتیبیوتیکها مطرح شده، این است که آنتیبیوتیکها معمولا در تولید محصولات کشاورزی نیز مورد استفاده قرار میگیرند و پژوهش جدیدی نشان میدهد که کاربرد این مواد برای محصولات کشاورزی، به مراتب بیشتر توصیه میشود.
استفاده از آنتیبیوتیکها برای کنترل بیماریهای گیاهان، موضوع جدیدی نیست. دهههاست که آنتیبیوتیکها برای محصولاتی مانند سیب و گلابی به کار میروند و ثابت شده که میتوانند ابزاری برای کنترل بیماریهای باکتریایی این محصولات باشند اما گسترش استفاده از آنتیبیوتیکها در سراسر جهان، کمتر مورد بررسی قرار گرفته و تا حدود زیادی ناشناخته مانده است.
باید توجه داشت که اگرچه به کار بردن آنتیبیوتیکها در حوزه کشاورزی، با پیامدهای مثبتی همراه است اما میتواند پیامدهای منفی از جمله افزایش مقاومت آنتیبیوتیکی باکتریهای بدن را نیز به همراه داشته باشد.
پژوهش جدیدی که با همکاری "سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد" (FAO)، "سازمان جهانی سلامت حیوانات" (OIE) و "سازمان جهانی بهداشت" (WHO) انجام شده است، نشان میدهد شمار کشورهایی که در حال حاضر به بررسی استفاده از آنتیبیوتیکها در کشت محصولات کشاورزی میپردازند، در مقایسه با کشورهایی که از آنتیبیوتیکها در حوزه پزشکی و دامپزشکی استفاده میکنند، بسیار پایین است اما به کار بردن آنتیبیوتیکها در حوزه کشاورزی به طور کلی در حال گسترش است.
کمبود داده در مورد استفاده از آنتیبیوتیکها در حوزه کشاورزی، موجب شده تا مردم تصور کنند که میزان آنتیبیوتیک مصرف شده بسیار ناچیز است. نتایج این پژوهش جدید که ۳۲ کشور را طی سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ مورد بررسی قرار داده است، نشان میدهد که استفاده از آنتیبیوتیکهایی که در پزشکی نیز اهمیت بسیاری دارند، در برخی موارد برای بیش از ۱۰۰ نوع محصول کشاورزی نیز توصیه میشود.
از سوی دیگر، اگرچه آنتیبیوتیکها عمدتا برای مقابله با بیماریهای باکتریایی استفاده میشوند اما توصیههای هشداردهندهای در مورد موثر نبودن آنتیبیوتیکها در برطرف کردن مشکلات مربوط به محصولات کشاورزی وجود دارد. دکتر "فیلیپ تایلر" (Philip Taylor)، نویسنده ارشد این پژوهش گفت: برخی از مشاوران حوزه کشاورزی که آنتیبیوتیکها را برای مقابله با آفتها توصیه میکنند، یا به عدم تاثیر آنها در دفع آفات آگاه نیستند و یا آنتیبیوتیکها را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در برابر بیماریهای باکتریایی توصیه میکنند.
اگرچه مقادیر آنتیبیوتیک که در جهان مورد استفاده قرار میگیرند، در مقایسه با مقادیر به کار رفته در حوزه پزشکی و دامپزشکی، ناچیز است اما میتواند روشهای منحصر به فردی را برای توسعه مقاومت در پاتوژنهای انسانی ارائه دهد. هنگامی که آنتیبیوتیکها با مواد شیمیایی دیگر ترکیب میشوند، باکتریها میتوانند مقاومت سریعتری را نسبت به آنتیبیوتیک نشان دهند.
دکتر "راب ریدر" (Rob Reeder)، از نویسندگان این پژوهش گفت: پژوهش بیشتر در مورد مقیاس استفاده از آنتیبیوتیک برای محافظت از محصولات کشاورزی، از اهمیت بالایی برخوردار است و تعامل با محصولات دیگری که ممکن است مقاومت آنتیبیوتیکی را افزایش دهند، موضوعی قابل توجه به شمار میرود.
تایلر ادامه داد: اگرچه توجه بسیاری به استفاده از آنتیبیوتیکها در حوزه پزشکی و دامپزشکی معطوف شده است اما دادههای مربوط به استفاده از آنتیبیوتیکها در تولید محصولات کشاورزی بسیار کم هستند.
وی افزود: برخی از شواهد به دست آمده نشان میدهند که شاید محصولات کشاورزی، ابزاری برای ورود مقاومت آنتیبیوتیکی به روده انسان باشند اما برای اثبات این موضوع باید پژوهشهای بیشتری انجام شود.
این پژوهش، در مجله "CABI Agriculture and Bioscience Journal " به چاپ رسید.