در چارچوب تلاشهای ملی و بینالمللی برای احیای دریاچه ارومیه و در راستای سنجش تأثیرات خشکسالی بر معیشت جمعیت ساکن در منطقه، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) با همکاری ستاد احیای دریاچه و سازمان هواشناسی کشور طرحی مطالعاتی را برای ارزیابی آسیبپذیری و ریسک خشکسالی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه اجرا کرد. هدف از این ارزیابی، کمک به اجراییکردن یک نظام جامعنگر مدیریت خشکسالی در منطقه است.
به گزارش نمایندگی فائو در ایران، کارشناسان فائو، ستاد احیای دریاچه ارومیه و سازمان هواشناسی با برگزاری کارگاه اعتبارسنجی، نتایج حاصل از این مطالعه و ارزیابی را مورد بررسی قرار دادند. این ارزیابی به عنوان یک مؤلفه مهم از پروژه «برنامه یکپارچه مدیریت پایدار منابع آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه»، زمینه شکلگیری یک درک مشترک را در بین دستاندرکاران ایرانی در خصوص تأثیرات خشکسالی بر معیشت جمعیت ساکن در مناطق در معرض خشکسالی فراهم میکند.
هدف این پروژه که از حمایت مالی دولت ژاپن و کمک فنی فائو بهرهمند است، اجرای یک نظام جامعنگر مدیریت خشکسالی مبتنی بر ارزیابی آسیبپذیری و ریسک خشکسالی با امکان ارائه راهکارهایی برای مقابله با خشکسالیدر حوضه آبریز دریاچه ارومیه است. این تلاش مشترک ملی و بینالمللی به ایران کمک خواهد کرد تا یک ساوزکار نظاممند را برای کاهش تأثیرات خشکسالی و افزایش توان تطابقپذیری با آن در سطح منطقه برقرار کند. در این کارگاه اعتبارسنجی که به میزبانی سازمان هواشناسی کشور برگزار شد، کارشناسانی از فائو، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت، پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی و سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی مشارکت کردند. شرکتکنندگان در این کارگاه، ضمن بررسی ابعاد مختلف این مطالعه، نقشهها و سناریوهای تدوینیافته برای ارزیابی تأثیرات خشکسالی همچنین کاربرد بالقوه آنها برای مدیریت خشکسالی در منطقه را مورد مداقه قرار دادند.
کارشناسان همچنین شاخصهای محاسبهشده برای هر یک از پنج سرمایه (طبیعی، مالی، کالبدی، انسانی و اجتماعی) در نظر گرفته شده جهت ارزیابی آسیبپذیری خشکسالی را مورد بررسی قرار دادند. هنگامه شیراوند از کارشناسان ارشد مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی با اشاره به همکاری این مرکز، فائو و ستاد احیای دریاچه ارومیه در اجرای این مطالعه، تصریح کرد که نتایج به دست آمده به مسئولان کمک خواهد کرد تا تصمیمات مناسبی را برای دورههای خشکسالی اتخاذ کنند.» وی افزود که تدوین نقشههای آسیبپذیری خشکسالی «اولین گام در راستای اتخاذ یک رویکرد جامعنگر جهت مدیریت خشکسالی در کشور است.»
محمد وصال، مشاور فائو در برنامه یکپارچه مدیریت پایدار منابع آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف نیز گفت: این نتایج نشان دهنده چگونگی آسیبپذیری خانوارهای فقیر در برابر نوسانات اقلیمی در درازمدتهستند، مسئلهای که بیانگرتأثیرات گستردهتر خشکسالی فراتر از فعالیتهای کشاورزی است. وی تأکید کرد که نتایج این ارزیابی به سیاستگذاران کمک میکند تا سیاستهای مناسبی را برای جمعیتهای متأثر از نوسانات اقلیمی اتخاذ کنند. فائو، به عنوان نهاد پیشروی سازمان ملل در زمینه توسعه کشاورزی و تأمین امنیت غذایی، همواره به کشورهای عضو کمک میکند تا ضمن افزایش تابآوری خانوارها و جمعیتهای روستایی، توان آنها را برای مقابله مؤثرتر با تهدیدها و بلایایی که بر کشاورزی و معیشتشان اثر میگذارند، تقویت کنند.