تولید کم محصولات زراعی در واحد سطح در حالی است که مازندران بهترین خاک کشور را دارد و روند نزولی تولید محصولات زنگ خطری برای کشاورزی استان مازندران به صدا درآورده است. ۵۱ هزار تن سطح کشت گندم، ۲۶ هزار تن جو و ۲۳ هزار تن کلزا در استان انجام می شود و سال زراعی قبل ۱۲۳ هزار تن گندم، ۳۲ هزار تن جو و ۲۶ هزار تن کلزا در استان تولید شد. همچنین میزان عملکرد تولید گندم سال زراعی ۹۷-۹۶ حدود دو هزار و ۹۹۸ کیلوگرم بود که در سال زراعی ۹۸-۹۷ به دو هزار و ۴۰۰ کیلوگرم رسیده است. تولید جو نیز از یک تن و ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار به یک تن و ۱۰۰ کیلوگرم و تولید کلزا نیز کاهش داشته است.
عباس پورنصرالله مدیر محصولات زراعی جهاد کشاورزی مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر درباره دلیل کاهش تولید محصولات پاییزی آن را زیبنده استان مازندران ندانست و گفت: مازندران بهترین خاک کشور را دارد و با این عملکرد تمامی زحمات کشاورزی و تحقیقاتی زیر سئوال می‌رود. پورنصرالله بابیان اینکه بهترین رقم محصولات کشاورزی در استان تولید می‌شود ادامه داد: متوسط عملکرد محصولات کشاورزی در مازندران پایین است و در کشور از این نظر زیرسئوال هستیم. وی مصرف بی‌رویه کودهای غیر تکلیفی را از جمله دلایل کاهش روند تولید در عملکرد سطح می‌داند و می‌گوید: ۱۰ هزار برند کودی غیر تکلیفی داریم و کارگزاری به‌جای کود تکلیفی، کود غیر تکلیفی به کشاورز می‌دهد ولی نحوه مصرف را به کشاورز نمی‌گویند و مصرف خودسرانه از جمله تهدیدات است.
وی درعین‌حال از کشف ۷۰ تن کود فسفات غیرمجاز در ساری خبر داد و پایین بودن سطح کشت مکانیزه را از دیگر چالش‌های فراروی کشت پاییزه می‌داند و عنوان می‌کند: هرچند در این چند سال ازنظر کشت مکانیزه روند صعودی داشتیم ولی روند آن رضایت‌بخش نیست. پورنصرالله به موضوع کنترل به‌موقع آفات و بیماری‌ها اشاره و تأکید می‌کند: اگر در گندم حتی هفت‌تا ۱۰ روز تأخیر در سم‌پاشی داشته باشیم فایده ندارد و باید علف هرز را کنترل کنیم. مدیر محصولات زراعی جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به سطح کشت کلزا در ۲۳ هزار هکتار ادامه می‌دهد: در کلزا کنترل علف هرز قبل از کشت بسیار پایین است و تنها در سه هزار و ۵۰۰ هکتار قبل از کشت علف‌کش مصرف‌شده است، بااینکه علف‌کش‌های قبل از کشت قوی داریم ولی مصرف پایین است. وی خاک‌ورزی غیرفنی را از دیگر مشکلات بیان می‌کند و می‌گوید: در اراضی دشت، شیب‌دار و شالیزاری خاک‌ورزی و دیسک بسیار نامناسب صورت می‌گیرد و اصول فنی رعایت نمی‌شود درحالی‌که بعد از دیسک زدن در زمین بدون تسطیح، کشت انجام می‌شود.
پورنصرالله بابیان اینکه روش آماده‌سازی زمین مناسب نیست، ماندابی بودن اراضی را مسئله مهمی دانست و گفت: زهکشی مناسب نداریم و باز می‌بینیم در این اراضی کشت دوم صورت می‌گیرد زیرا در زمین ماندابی باید با روش کشت مناسب مانند پشته‌ای به تولید محصولات پرداخت. مدیر محصولات زراعی جهاد کشاورزی مازندران به سیاست جهاد کشاورزی در سال زراعی جدید اشاره کرد و بابیان اینکه بذر و کود به‌اندازه کافی وجود دارد تأکید کرد: باید پای کشاورز به مرکز جهاد کشاورزی باز شود و هیچ کارگزاری حق ارائه کود بدون حواله مراکز جهاد کشاورزی ندارد. پورنصرالله یادآور شد: همچنین کارشناس پهنه باید حداکثر مدیریت ۵۰۰ هکتار از مزارع را عهده‌دار شود و کشاورز، کارشناس پهنه را بشناسد و به وی مراجعه کند. وی از کشاورزان مراکز دیم و کوهستانی خواست تا نسبت به مصرف کودهای پایه برای کشت اقدام کنند تا انشالله عملکرد محصولات زراعی را افزایش دهیم.
توجه به تحقیقات در مراحل رشد گیاه و محصولات زراعی مسئله مهم و حیاتی است که می‌تواند عملکرد تولید محصولات پاییزه را در مازندران رشد دهد. محمودرضا رمضان پور رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران بابیان اینکه این مرکز از بخش‌های مختلفی مانند بخش تحقیقات آب‌وخاک، گیاه‌پزشکی و اقتصاد اجتماعی تشکیل‌شده است گفت: باید با تدوین برنامه‌های مناسب چالش‌های فراروی کشت پاییزه را برطرف کنیم. وی در گفتگو با خبرنگار مهر، آموزش و تحقیق را سبب رونق و توسعه کشاورزی و افزایش عملکرد محصولات زراعی برشمرد و گفت: خوشبختانه در مناطق مختلف، ایستگاه‌های تحقیقاتی وجود دارد و همکاران با حضور در کنار کشاورزان و کارشناسان می‌توانند کمک‌کار باشند. وی با اشاره به اینکه هسته‌های اولیه بذر در مراکز تحقیقات شکل می‌گیرد و اگر درزمینهٔ تولید بذر فعالیت نکنیم با چالش مواجه می‌شویم گفت: ازاین‌رو دو رقم گندم رقم معراج و کلاته و یک رقم کلزا تولیدشده است.
این محقق با تأکید براینکه درباره تغذیه گیاهی تمام دستورالعمل‌های لازم را براساس پراکنش عناصر غذایی ارائه کرده‌ایم ادامه داد: پراکنش عناصر غذایی تعیین می‌کند چه میزان و چه زمانی کود شیمیایی استفاده کنیم و تاکنون در آزمایشگاه بیش از پنج هزار نمونه خاک در استان مورد آنالیز قرار گرفته که از این نظر در کشور پیشرو هستیم. وی یادآور شد: مازندران در تعیین عناصر غذایی جزو استان‌های پیشگام است زیرا اکوسیستم مزارع مازندران نیازمند توجه است ولی مهم‌ترین موضوع، برای افزایش عملکرد محصولات زراعی توجه به بیولوژی رشد گیاه است و اینکه بدانیم چه زمانی گیاه نیازمند کود و سم است. مدیر مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی مازندران تصریح کرد: استفاده غیراصولی و نابجا از کودهای شیمیایی نه‌تنها در تغذیه گیاه تأثیر ندارد بلکه سبب آلودگی محیط‌زیست نیز می‌شود.
رمضان پور بابیان اینکه مرحله پنجه‌زنی در تولید گیاه و محصولات زراعی بسیار مهم است عنوان کرد: باید به مرحله پنجه‌زنی در رشد گیاه توجه کنیم تا با عملکرد بالا درکشت مواجه شویم. همچنین عزیزالله شهیدی فر رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز بابیان اینکه ۲۰ درصد واردات کشور مربوط به روغن و کنجاله است تأکید کرد: باید به کشت محصولات پاییزه به‌ویژه کلزا توجه جدی‌تری شود. وی با تأکید براینکه مباحث علمی و یافته‌های تحقیقاتی در تولیدات نباید فراموش شود افزود: ۲۰ درصد واردات کشور مربوط به سویا و کنجاله و روغن است بنابراین باید کشت کلزا با جدیت بیشتری انجام شود تا هم افزایش تولید روغن را داشته باشم و هم از وابستگی به خارج کاسته شود. وی تصریح کرد: در کشت محصولات پاییزه نظیر کلزا باید ضمن تأمین نهاده‌ها و بذر به کشاورزان اطلاعات فنی ارائه کرد.
