برنج پس از گندم مهمترین مادهی غذایی دنیاست و غذای عمده ی بیش از نیمی از جمعیت کره ی زمین را تشکیل میدهد، بهگونهای که در مناطق جمعیتخیز کره زمین واژهی برنج مترادف با واژهی «زندگی» است.
برنج گیاه زراعی نواحی گرم و مرطوب است که دامنهی کشت آن از عرض جغرافیایی ۵۳ درجه شمالی تا ۴۰ درجهی جنوبی گسترده شده است. افزون بر این امکان کاشت آن در مناطقی با ارتفاع پایینتر از سطح دریا تا ارتفاع ۳۰۰۰ متری از سطح دریا وجود دارد. شیوهی تولید برنج در کشورهای گوناگون متفاوت است و از کشتهای بسیار ساده و ابتدایی تا مکانیزه و در سطح بسیار بالا را در بر میگیرد. طول فصل رشد برنج بسته به رقم و شرایط محیطی از ۲ تا ۸ ماه متغیر است. حداقل شرایط برای کشت برنج آن است که در طول فصل رشد، دما از ۲۰ درجه سانتیگراد کمتر نشود.
در سطح جهانی بخش عمدهی برنج تولیدی از مزارع غرقابی به دست میآید. این مزارع نیاز به آب تازه و کافی دارند و نیاز ماهانهی آنها به آب گاهی تا ۸۵۰ میلیمتر هم میرسد. بیش از نیمی از سطح زیر کشت برنج دنیا را مزارع غرقابی به خود اختصاص میدهند. نوعی از برنج میتواند در شرایط هوازی و در زمینهای خشک و مسطح که زهکش طبیعی دارند، و در آن آب سطحی جمع نمیشود، مشابه گندم و جو دیم کشت و کار شود. این نوع برنج به نام برنج کوهی یا برنج زمینهای مرتفع معروف است. برنج کوهی در ارتفاعات فقط به اتکا آب باران به عمل میآید و عملکرد دانه در واحد سطح آن بسیار کمتر از برنجهای غرقابی، و بین یک تا دو تن در هکتار است. ارتفاع ساقه در این برنجها زیاد (۱۳۰ سانتیمتر) بوده و مقاوم به خشکی هستند. بیشترین سطح زیر کشت برنج کوهی در کشورهای برزیل، هندوستان و اندونزی قرار دارد.
در دلتای رودخانههای بزرگ آسیا، در بخشهایی از ویتنام، کامبوج، برمه، هندوستان، بنگلادش و تایلند نوعی برنج به نام برنج آب عمیق یا برنج شناور کشت میشود. در این مناطق پیش از فصل بارندگی زمین را آماده کرده و بذر برنج شناور را در خاک خشک و یا مرطوب میکارند. این نوع برنج دارای میانگرههای ساقه طویل میباشد و همزمان با طغیان رودخانه و بالا آمدن آب ارتفاع ساقه ی آن زیاد میشود. گرههای بالایی ساقهی این برنج ها در آب ریشهدار میشوند. گاهی ممکن است ارتفاع آب تا ۶ متر هم برسد، ولی خوشه این برنج ها همیشه در بالای سطح آب تشکیل میشود. برداشت این نوع برنجها پیش از کاهش ارتفاع آب ممکن است با قایق صورت گیرد یا پس از فرونشست کامل آب با دست انجام شود. عملکرد دانه ی این برنج ها به ندرت از ۱.۵ تن در هکتار تجاوز میکند. برنج های شناور نسبت به طول روز حساس بوده و بخشی از برنج های دیررس هستند. این برنج ها نسبت به شرایط غرقاب، شوری و اسیدی بودن خاک مقاوم هستند.
مقاله اختصاصی گروه تدوین محتوای اگرونیک استفاده از این مطلب و انتشار آن، با ذکر نام اگرونیک و درج لینک www.agronic.ir بلامانع می باشد.
1560
2936
1496
10316
2111
1660
1674
5377
1798
3228
نظر شما
پرطرفدارترین مطالب امروز
اگرونیک در شبکه های اجتماعی