1398/7/24 11175

آویشن کوهی گیاهی معطر است که در تپه های و ارتفاعات خشک و آفتابگیر می‌‌روید. در مصارف دارویی به عنوان ضدعفونی کننده و همچنین به عنوان ادویه در آشپزی کاربرد فراوان دارد.

خواص دارویی آویشن کوهی یا مرزنگوش وحشی

Origanum vulgare
thymes - Oregano
تیره‌ی نعناع - Lamiaceae

آویشن کوهی که بومی مناطق غربی و جنوبی آسیا و مدیترانه می‌باشد گیاهی چندساله است با ساقه‌هایی راست به رنگ قرمز کمرنگ و پوشیده از برگ های متقابل بیضی شکل کوچک ۱ تا ۴ سانتیمتری. ساقه حدود ۲۰ تا ۸۰ سانتیمتر رشد می‌کند و در قسمت‌های بالایی خود منشعب می‌گردد. گل‌های صورتی یا بنفش کمرنگ آن در نوک این شاخه‌ها می‌رویند. میوه این گیاه فندقه و چهار قسمتی است. این گیاه در آسیا و اروپا روی تپه‌های خشک و آفتاب‌گیر می‌روید. از آن به عنوان دارویی عمومی یاد می‌کنند و معمولا برخی آنرا مرزنگوش وحشی (wild marjoram) نیز می‌نامند. نام Oregano دارای ریشه‌ی یونانی است و از ترکیب دو واژه‌ی Óros به معنای کوه و Gános به معنای روشنایی تشکیل شده است. این گیاه خاک‌هایی با پی‌هاش ۶ تا ۸ را ترجیح می‌دهد.

برای مصارف طبی سرشاخه‌های آن را در اوایل گل دادن در تیرماه و در اواسط روز جمع‌آوری می‌کنند. قسمت‌های جمع‌آوری شده را در لایه‌های نازک در سایه یا به طور دسته‌جمعی در محلی که هوا جریان داشته باشد آویزان می‌کنند تا خشک شوند. گیاه خشک شده معطر است و طعمی تلخ دارد. آنها را در محلی خشک و در ظروف در بسته نگهداری می‌کنند. گیاه خشک‌شده محتوی ۰.۴ درصد اسانس روغنی که ماده اصلی ترکیبی آن تیمول است و عصاره‌های تلخ و ۸درصد تانن‌هاست. از آنها در ترکیبات جوشانده‌های ضدسرفه استفاده می‌کنند، زیرا ضدعفونی‌کننده، خلط‌آور و ضد تشنج هستند. همچنین این گیاه در درمان بی‌اشتهایی، ناراحتی‌های هاضمه یا صفراوی و اسهال موثر است. مقدار آن برای دم کردن یک قاشق مرباخوری در هر فنجان آب است که از آن برای کاهش خستگی عصبی، ضعف عمومی بدن و ناراحتی‌های جنسی استفاده می‌شود.

در مصارف خارجی این گیاه را می‌توان در غرغره‌ها، شستشوها یا بخور به‌کار برد. آویشن کوهی همچنین عطردهنده خوبی است و در مصارف آشپزی (بالاخص در ایتالیا) کاربرد فراوان دارد. برگ‌های خشک شده آویشن کوهی دارای عطری حتی بیش از گیاه تازه است. این برگ‌ها دارای طعمی گرم، معطر و تا حدودی تند هستند. انواع مرغوب آن ممکن است چنان تلخ باشند که زبان را مدتی کرخت کنند اما آویشن‌های مناطق سردتر و یا کشت‌شده معمولا تلخی کمتری دارند. از جمله ترکیبات شیمیایی‌ای که در ایجاد طعم و عطر آویشن کوهی موثر هستند کارواکرول، تیمول، لیمونن، پینن، اکتین و کاروفیلن را می‌توان نام برد. آویشن کوهی به عنوان ادویه در طبخ غذاهای ایتالیایی کابرد فراوان دارد. استفاده از آن به عنوان ادویه پیتزا در ایران نیز متداول می‌باشد. آویشن برای معطر کردن گوشت‌های چرخ‌کرده و یا هنگام سرخ و یا کباب کردن ماهی و یا انواع گوشت و سبزیجات به‌کار می‌رود. این گیاه عسل‌دهنده‌ی بسیار خوبی نیز می‌باشد.

مقاله اختصاصی گروه تدوین محتوای اگرونیک
استفاده از این مطلب و انتشار آن، با ذکر نام اگرونیک و درج لینک www.agronic.ir بلامانع می باشد.

منبع

گیاهان دارویی/ ولاگ و استودولا

کلیدواژه: