1397/7/30 9793

یونجه یکی از مهمترین گیاهان علوفه‌ای است که در مناطق خشک جهت تولید بذر کشت می‌شود. یکی از دلائل این موضوع این است که در بسیاری از مناطق، از جمله اروپا که یونجه یک گیاه علوفه ای مهم است، به‌علت شرایط اقلیمی نامساعد آنجا نمی‌توانند بذر کافی تولید نمایند.

تولید بذر یونجه در مناطق خشک


آب و هوای مناطق خشک و نیمه‌خشک دارای مزایای زیادی از نظر تولید بذر گیاهان بقولات و علف‌های چمنی است. بدین ترتیب آفتاب و هوای خشک، شرایط مساعد را برای گل دهی و فعالیت حشرات گرده‌افشان فراهم می‌آورد. در مناطق خشک، آفتاب را بهتر می‌توان کنترل کرد و حشره‌کش ها برای مدت طولانی‌تری نسبت به محیط‌های مرطوب فعال هستند. بیماری‌های گیاهی نیز در شرایط خشک که درجه حرارت زیاد و رطوبت هوا کم است، کمتر حادث می شوند و خطر کمتری دارند. علاوه بر آن در چنین شرایطی، بذرها یکنواخت‌تر می‌رسند و برداشت بذر را می‌توان در مناسب‌ترین زمان، که بذرها دارای بهترین کیفیت بوده و تلفات برداشت در حداقل خود است انجام داد. بدین دلیل بذر لازم برای مناطق نامساعد را می‌توان در مناطق خشک تولید نمود.

 

احتمالا یونجه یکی از مهمترین گیاهان علوفه‌ای است که در مناطق خشک جهت تولید بذر کشت می‌شود. یکی از دلائل این موضوع این است که در بسیاری از مناطق، از جمله اروپا که یونجه یک گیاه علوفه ای مهم است، به‌علت شرایط اقلیمی نامساعد آنجا نمی‌توانند بذر کافی تولید نمایند. کشورهایی که چنین شرایطی دارند، بذر مورد نیاز خود را بر اساس قراردادهایی در مناطق گرم و خشک تولید می‌نمایند. یکی از نمونه‌های مشخص آن، تولید بذر واریته‌های آلمانی در کالیفرنیا است. این بذور با بذر اصلی خود از همه نظر شباهت دارند. بذوری که در کالیفرنیا تولید می‌شوند از نظر وزن ۱۰۰۰ دانه و درصد بذور سخت بر بذوری که در آلمان تولید می‌شوند برتری دارند. البته موفقیت تولید بذر در مناطق خشک، جهت مصرف در اقلیم‌های کاملا متفاوت با آن، بستگی به رعایت اصول خاص تحت نظر برنامه‌های گواهی بذر دارد.

 

قبلا عقیده بر این بود که رشد رویشی محدود یونجه، جهت افزایش میزان گل دهی و تولید بذر ضروری است و این کار را می‌توان از طریق عدم آبیاری کافی انجام داد؛ ولی تجربه نشان داده است که رشد متعادل و معمولی جهت تولید حداکثر بذر لازم است. بنابراین هم آبیاری زیاد که باعث افزایش رشد رویشی می‌شود و هم فراهم نمودن شرایط تنش برای گیاه که رشد رویشی را محدود می‌سازد، عملکرد بذر را کاهش می‌دهد.

 

یونجه ای که برای تولید بذر کشت می‌شود دو منظوره می‌باشد، بدین ترتیب که پس از برداشت بذور تا اواخر بهار سال بعد می‌توان از علوفه آن استفاده نمود. البته قبل از کشت گیاه باید تصمیم‌گیری شود که مزرعه برای تولید علوفه است و یا برای بذر‌گیری. اگر گیاه یونجه برای بذر گیری است، لازم نیست فشرده کاشته شود. این موضوع می‌تواند در مبارزه با علف‌های هرز و از بین بردن گیاهان ناخواسته بین ردیف‌هاکه ممکن است باعث انحرافات ژنتیکی در توده بذری شود و همچنین در کنترل آفات کمک نماید. گیاهانی که بصورت متراکم کشت می‌شوند معمولا شهد کمتری تولید کرده و بنابراین از جذابیت کمتری برای حشرات برخوردارند.

 

در بهار، قبل از آخرین برداشت علوفه یک‌بار آبیاری صورت می‌گیرد تا بدین وسیله رطوبت مصرف‌شده در ناحیه‌ی ریشه تا عمق حدود ۲۰۰-۱۵۰ سانتی‌متری جبران گردد. با این کار رطوبت کافی برای مدت سه‌ماه که جهت بذرگیری لازم است تامین می‌شود. حشرات در تلقیح گلهای یونجه نقش دوگانه دارند: الف) با نشستن روی گل ها اندام‌های زایشی از ناو خارج می‌شوند و بدین ترتیب در گل ها به‌اصطلاح لغزش صورت می‌گیرد. ب) با انتقال دانه گرده از گیاهی به گیاه دیگر دگرگشنی را باعث می‌شوند.

 

 

اگر در داخل مزرعه‌ای از یونجه که در مرحله‌ی گل دهی کامل قرار دارد زنجیری کشیده شود؛ تعداد زیادی از گل‌ها لغزش حاصل می‌نمایند ولی عملکرد بذر حاصله کم و دگرگشنی بخوبی صورت نمی‌گیرد. از اینجا می‌توان نقش حشرات در بالا بردن عملکرد بذر را درک نمود. زنبور عسل در گرده افشانی یونجه بسیار موثر است و معمولا ۱۰-۵ کندو در هکتار کافی می‌باشد. برای حصول عملکرد زیاد، باید بدون اینکه لطمه‌ای به حشرات مفید وارد شود حشرات مضر را از بین برد. برای این کار می‌توان به هنگام آخرین برداشت علوفه ، نوارهایی از آن را برداشت نکرد؛ بدین ترتیب حشرات مضر بطرف این نوارها جلب می‌شوند و در این صورت بدون اینکه لازم باشد کل مزرعه را سمپاشی نمود این حشرات را می‌توان کنترل کرد.

 

برداشت بذر یونجه هنگامی باید صورت گیرد که دو سوم غلاف‌ها قهوه‌ای شوند. گیاه را می‌توان با دستگاه درو کن برداشت نمود و سپس روی ردیف‌هایی قرار داد و پس از خشک شدن آن، با کمباین مجهز به دستگاه جمع‌کننده آنها را جمع و بذور را از کاه و کلش جدا نمود. استفاده از مواد خشک‌کننده قبل از برداشت بذر، از طریق پاشیدن آن روی گیاه، در بسیاری از مناطق تولید بذر یونجه رایج است و در این مورد مزرعه مستقیما بوسیله‌ی کمباین برداشت می‌شود.

مقاله اختصاصی گروه تدوین محتوای اگرونیک 
استفاده از این مطلب و انتشار آن، با ذکر نام اگرونیک  و درج لینک www.agronic.ir بلامانع می باشد.

نظر شما

پرطرفدارترین مطالب امروز

تازه های اگرونیک

دانشگاه تهران در جمع ۳ مرکز دانشگاهی برتر دنیا در تولید علم حوزه کشاورزی محیط‌های کنترل‌شده

تاکنون بیش از ۴۵۰ گلخانه و باغ استان یزد شناسنامه‌دار شده‌اند

پیش‌بینی ۷‌ هزار میلیارد تومان اعتبار برای طرح آبیاری و زهکشی غرب و شمال‌غرب کشور

کسب درآمد با رام کردن تمشک‌های وحشی در گلستان

آموزش، زیربنای استفاده کشاورزان از سیستم‌های آبیاری نوین

برداشت برنج از ۵۵ درصد اراضی شالیکاری گیلان

آموزش و ترویج مهم‌ترین برنامه جهاد کشاورزی

کاهش اثرات تنش آبی در محصولات کشاورزی

خسارت ۲۵ درصدی علف‌های هرز به محصولات کشاورزی

پاییز امسال ۳۸ هزار هکتار از زمین های کشاورزی سیستان و بلوچستان به زیر کشت گندم می‌رود

کشاورزان در ساعات اوج گرما آبیاری نکنند

۴۰۲ هکتار گلرنگ در لرستان کشت شده است

امسال بیش از ۷۰ هزار تن پسته در رفسنجان برداشت می‌شود

دانه‌های روغنی کاملینا از کشاورزان خراسان شمالی خرید تضمینی می‌شود

مازاد تولید شالیکاران گلستانی خریداری می‌شود

تامین آب ۲۲ هزار هکتار زمین کشاورزی از طریق سدهای خراسان شمالی

کشاورزان از آتش زدن بقایای گیاهان خودداری کنند

تعجیل در برداشت برنج ممنوع

آسیای میانه و روسیه خریدار محصولات گلخانه‌ای هرمزگان

بررسی مستندی درباره فروچاله‌ها

تجهیز ۵۷ هزار هکتار از اراضی لرستان به سیستم آبیاری نوین

شناسایی ۴۷٠ گونه گیاهان دارویی در آذربایجان غربی

در پی ساماندهی فارغ‌التحصیلان جویای کارِ کشاورزی هستیم

پیش‎‌بینی برداشت ۵۰ هزار تن هلو از باغات چهارمحال و بختیاری

«کشاورزی حفاظتی » بهترین راه برای صرفه جویی آب و انرژی

اگرونیک در شبکه های اجتماعی