"Pennisetum Purpureum"
الفانت گراس بومی مناطق حارهای آفریقا است و یکی از گیاهان دائمی خانواده گرامینه است و تا حدودی از نظر ظاهر و رشد آن شبیه به نیشکر میباشد. این گیاه در اقلیمهای حارهی مرطوب به مقدار زیادی جهت تولید علوفه ی تازه کاشت میشود و در مناطق گرم و خشک نیز در شرایط آبیاری عملکرد خوبی دارد. رشد این گیاه به صورت مجتمع بوده و دارای ساقه های ضخیم است و اگر برداشت نشود تا ارتفاع ۴ متر یا بیشتر میرسد. بعد از هر برداشت، پنجههای جدیدی تولید میشود که ممکن است تولید ریشه بنماید و اجتماع گیاه بطور فزایندهای افزایش یابد و هر گیاه ممکن است تا ۲۰۰ پنجه داشته باشد. برگهای این گیاه بزرگ، ضخیم و کرکدار است.
بعضی از واریته های علف فیل تولید گل میکنند ولی برخی دیگر فاقد گل هستند. رشد مجدد بعد از برداشت آن خیلی سریع است و گیاه در طول تابستان علوفه ی خوبی تولید مینماید. قطع مریستمهای انتهایی باعث رشد جوانههای قاعده ساقه میشود ولی رشد برگها در صورتی که جوانهها قطع نشوند سریعتر است. اگر فاصله بین هر برداشت ۸ هفته یا بیشتر رعایت شود رشد مجدد سریعتر و پنجهزنی بیشتر میگردد. در درجه حرارت کم گیاه به حالت رکود میرود، ولی گیاه مقاوم به یخبندان نیست. گرچه این گیاه را میتوان در انواع خاک ها کشت نمود و نسبتا مقاوم به خشکی است ولی عملکرد زیاد زمانی حاصل میشود که گیاه در خاکهای عمیق و حاصلخیز کشت شود و مقدار زیادی آب و کود دریافت دارد.
کاشت
الفانت گرس از طریق اندامهای رویشی تکثیر مینماید. برای این کار ساقه های مسن گیاه را به قطعاتی تقسیم میکنند و هر قطعه به فاصلهی ۱×۱ متر کاشته میشود. میتوان ساقه های مسن را به قطعاتی که دارای سه گره هستند تقسیم کرد و این قطعات را طوری زیر خاک نمود که دو گره آن زیر خاک و گره سومی بالای خاک قرار داشته باشد. در هر هکتار حدود ۱۰۰۰۰ قطعه لازم است. بهترین زمان کاشت، در اوائل بهار که خاک به اندازه کافی گرم میشود میباشد. قطعات کاشت شده به سرعت ریشه میزنند و پس از ۶ تا ۸ هفته اولین برداشت علوفه امکانپذیر است. تا استقرار کامل گیاه، رطوبت در خاک نباید زیاد باشد زیرا باعث پوسیدگی قطعات کشت شده میگردد. پس از استقرار کامل گیاه، مزرعه هر ۱۲ تا ۱۵ روز یکبار آبیاری میشود. پس از هر برداشت مقدار ۲۰ کیلوگرم در هکتار ازت به صورت سرک مصرف میشود.
بهرهبرداری و عملکرد
در حالیکه ساقه گیاه الفانت گراس میتواند به ارتفاع ۴ - ۳ متر برسد ولی علوفه را باید هنگامی که گیاه به ارتفاع ۱۵۰ -۱۰۰ سانتیمتر میرسد برداشت نمود. در این مرحله، علوفه هنوز خوشخوراک و عملکرد حاصله رضایت بخش است. علوفه ی الفانت گراس را میتوان با مور، چاپر، یا دروکنهای چرخان برداشت نمود ولی هرچه گیاه طویلتر شود، به خصوص اگر برداشت به تاخیر افتد برداشت مکانیکی مشکلتر میگردد. الفانت گراس را میتوان مستقیما نیز مورد چرا قرار داد؛ البته در این مورد تلفات علوفه در اثر پایکوبی زیاد خواهد بود. تهیه سیلوی آن نیز امکانپذیر است. در زمستان در مزرعه الفانت گراس میتوان شبدر یا یک گیاه بقولات دیگر کشت نمود. عملکرد ۱۵۰ تن علوفه تازه در هکتار برای سال اول با ۶ بار برداشت و در سالهای بعد ۲۵۰ - ۲۰۰ تن در هکتار گزارش شده است.