مدیر جهاد کشاورزی گناباد از آغاز برداشت سماق از ۱۳۵۰ هکتار سطح زیر کشت این گیاه خبر داد و گفت: پیش‌بینی می‌شود تا پایان فصل برداشت ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ حدود ۳۸۰ تن سماق از اراضی کشاورزی در گناباد برداشت شود.
رمضانعلی قاسمی در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: از سال ۱۳۹۵ طرح کشت گیاهان کم‌آب طلب در اراضی شیب‌دار با محوریت توسعه سماق در روستای خانیک و زیرجان آغاز و تاکنون بیش از ۳۵۰ هکتار یارانه تهیه نهال به بهره‌برداران اعطا شده است.
وی اظهار کرد: سطح زیر کشت سماق در شهرستان گناباد ۱۳۵۰ هکتار است و برداشت این محصول از نیمه‌های مرداد ماه در شهرستان و با محوریت روستای خانیک آغاز شده و تا نیمه شهریور ماه ادامه خواهد داشت.
قاسمی با اشاره به اینکه در فصل کاشت، داشت و برداشت سماق زمینه برای اشتغال حدود ۶۰۰ خانوار در تایباد فراهم شده، افزود: به منظور توسعه کشت این گیاه و با توجه به شرایط مساعد اقلیمی منطقه دهستان زیبد و کاخک برای توسعه سماق، سال گذشته بیش از ۱۰ کلاس آموزشی ترویجی برای نحوه برداشت و فرآوری این محصول برای بهره‌برداران منطقه برگزار شده است.
وی در رابطه با بازار فروش این محصول نیز خاطرنشان کرد: با توجه به ارگانیک بودن این محصول و اخذ گواهینامه‌های سلامت از آزمایشگاه‌های داخلی و همچنین کشورهای آلمان و فرانسه، امکان صادرات سماق به نقاط مختلف دنیا خصوصا روسیه، آلمان و فرانسه فراهم شده است. در حال حاضر سماق گناباد به کشورهای حوزه خلیج فارس مانند امارات و عمان و همچنین کشور عراق صادر می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان گناباد در پاسخ به این سوال که آیا برای فرآوری این محصول زیرساخت‌های لازم در شهرستان ایجاد شده، توضیح داد: طی سال‌های گذشته فروش سماق بیشتر به صورت خام‌فروشی صورت می‌گرفت و فقط ۱۰ درصد محصول تولیدی آسیاب می‌شد و به مصرف داخل شهرستان می‌رسید ولی با ثبت یک شرکت تعاونی و احداث یک واحد فرآوری بهداشتی در روستای خانیک امکان فرآوری و تبدیل این محصول به پودر سماق فراهم شده است.
قاسمی افزود: با همت جوانان روستای خانیک، دهیاری و شورای محل یک واحد فرآوری سماق بهداشتی در این روستا احداث شده و برای تکمیل چرخه تولید و افزایش نفع و ارزش افزوده محصول تولیدی، مقرر شد فروش خام سماق در روستا انجام نشود و محصول نهایی پس از فرآوری و بسته‌بندی به بازار عرضه شود.
وی تصریح کرد: در حال حاضر قیمت پودر ارگانیک سماق حدود ۳۰۰ هزار تومان برآورد می‌شود. با توجه به تولید یک کیلو پودر از ۲.۵ کیلو دانه سماق، پیش‌بینی می‌شود امسال ۱۵۲ تن پودر ارگانیک سماق برای صادرات و مصرف داخلی تولید شود. هم‌اکنون یک خوشه خشک سماق ۷۵ هزار تومان خرید و فروش می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان گناباد گفت: کشت این محصول کم‌آب طلب در مناطقی با میانگین بارندگی بالای ۲۵۰ میلیمتر در سال و با پراکنش مناسب در فصل زمستان میسر است و از همین رو کشت آن به کشاورزان توصیه می‌شود.
وی افزود: غالبا مناطق کوهستانی مثل کاخک، خانیک و زیرجان مستعد کاشت سماق است و با رعایت دستورالعمل کاشت گیاهان در اراضی شیب‌دار، خصوصا احداث سامانه‌های آبگیر برای این نهال و آموزش بهره‌برداران جهت رعایت نکات فنی، می‌توان درآمدزایی مناسبی از کاشت سماق داشت. به دلیل اینکه تمام هزینه‌های این گیاه در زمان کاشت پیش می‌آید و بعد از آن به دلیل سازگاری خوبی که با محیط دارد، هر سال فقط برداشت محصول انجام می‌شود و فقط هر چند سال یک بار لازم است سامانه‌های آبگیری این درختان بازسازی شود.
سُماق با نام علمی Rhus درختچه‌ای است کوهستانی که میوه‌های خوشه‌ای دارد و میوه آن پس از کوبیده شدن به عنوان چاشنی همراه با غذاهایی همچون کباب استفاده می‌شود و طعم آن گرایش به ترشی دارد. گیاه سماق از راسته افراسانان(Sapindales) و تیره پسته‌ایان(Anacardiaceae) است.
روستای خانیک از توابع بخش کاخک و در ۳۲ کیلومتری جنوب گناباد واقع شده است. این روستای کوهستانی پایتخت سماق کشور لقب گرفته است.
