محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در راستای برنامه سالم‌سازی و تکثیر انبوه ارقام و پایه‌های درختان باغی مهم کشور موفق به سالم‌سازی ارقام و پایه‌های مختلف سیب، به، گلابی، زردآلو و زیتون شدند.
به گزارش ایسنا، دکتر مریم جعفرخانی، دکتر علی اکبر حبشی و دکتر رضا ضرغامی مجریان پروژه‌های سالم‌سازی و از اعضای هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با اعلام آمادگی برای واگذاری فناوری سالم‌سازی ارقام و پایه‌های سیب، به، گلابی، زردآلو و زیتون به بخش خصوصی در خصوص اهمیت سالم‌سازی ارقام باغی مهم کشور اعلام کردند: یکی از عمده دلایل کاهش عملکرد باغات کشور، آلودگی گسترده پایه‌ها و ارقام تجاری درختان میوه موجود در ایران به بیماری‌های باکتریایی و ویروسی است که می‌توان با بهره‌گیری از روش‌های ردیابی ویروس‌ها و سالم‌سازی گیاهان باغی در شرایط درون شیشه‌ای، متوسط عملکرد در واحد سطح زیرکشت محصولات باغی را حداقل به میزان ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش داد.
دکتر شریعت‌پناهی، رییس بخش تحقیقات کشت بافت و سلول پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی نیز خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت بالای موضوع، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در قالب تفاهم‌نامه‌ای چهارجانبه با موسسه تحقیقات علوم باغبانی، موسسه ثبت، کنترل و گواهی بذر و معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی اقدام به اجرای برنامه سالم‌سازی و تکثیر ارقام و پایه‌های درختان باغی مهم کشور کرده است. در این برنامه به منظور سالم‌سازی از روش‌های گرمادرمانی و کشت مریستم برای حذف عوامل ویروسی استفاده شده است.
دکتر جعفرخانی، مجری پروژه‌های سالم‌سازی سیب، به و زیتون نیز اظهار کرد: در این برنامه برای سالم‌سازی سیب از ارقام جدید زودرس، ارقام بومی با عملکرد بالا و پایه‌های رویشی تجاری استفاده شده است که ارقام مورد مطالعه شامل سیب گل بهار، شربتی، شیخ احمد، شبستری و supporter 4- P22 است.
جدای از این پروژه که در قالب تفاهم‌نامه چهارجانبه در حال پیگیری است و تا بهار آینده به پایان می‌رسد، تیم تحقیقاتی جعفرخانی، موفق به سالم‌سازی و تکثیر پایه‌های سالم ارقام سیب برابرن، گلدن دلیشز، گالا، M9،M7، MM111، MM106 شده‌اند. همچنین در راستای تفاهم‌نامه چهارجانبه در زمینه سالم‌سازی ارقام زیتون روی ارقام دیره، مشکات، امین، کنسروالیا، تخم کبکی و آربکین فعالیت پژوهشی در دست اجراست.
دکتر ضرغامی، مجری پروژه سالم سازی زردآلو نیز خاطرنشان کرد: در پروژه ردیابی ویروس‌ها و سالم‌سازی پایه و ارقام زردآلو روی ارقام شمس، نصیری، شکر پاره، اردوباد، شاهرودی و پایه میروبلان کار سالم‌سازی انجام می‌شود.
یکی دیگر از گونه‌های مهم باغی که در راستای تفاهم‌نامه چهارجانبه در زمینه سالم‌سازی آنها کار می‌شود، گیاه گلابی با مجری مسؤولی دکتر حبشی است که تیم پژوهشی وی موفق به سالم‌سازی پنج رقم درگزی، کوشیا، اسپادونا، ملینا و ابته فتل شده‌اند و آمادگی واگذاری تکثیر ارقام و پایه‌های سالم‌سازی شده به شرکت‌های خصوصی توانمند در این زمینه وجود دارد.
ریاست بخش تحقیقات کشت بافت و سلول به همراه مجریان پروژه‌های سالم‌سازی در جمع‌بندی این برنامه گفتند: این برنامه با ردیابی ویروس‌ها به روش الیزا و RT-PCR آغاز شده و با شیمی‌درمانی و گرمادرمانی گیاه و تکثیر آن از طریق کشت بافت ادامه می‌یابد و در نهایت با انتقال پایه‌ها به گلخانه و تکثیر هسته‌های سالم اولیه، باغات مادری درجه یک ایجاد می‌شوند.
بر اساس اعلام روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوزی کشاورزی، در این پروژه، ضمن اجرای سالم‌سازی در سایر گیاهان باغی مهم از جمله بادام و ... با پیاده‌سازی کامل برنامه سالم‌سازی و تکثیر ارقام و پایه‌های درختان باغی مهم و جایگزینی ۱۰ درصد باغ‌های فرسوده کشور با نهال‌های کشت بافتی پرمحصول سالم و عاری از ویروس، ضمن افزایش بیش از میلیون تنی عملکرد باغات کشور و افزایش بیش از دو هزار میلیارد تومانی درآمد باغداران، زمینه اشتغال صدها نیروی جوان تحصیل کرده در شرکت‌های جدید کشت بافت هم فراهم می‌شود.
