«سعیده نوربخش» روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا افزود: از ابتدای امسال حذف پنج مورد سم بخش کشاورزی از جمله بوتاکلر، دیازینون و پاراکوات را در دستور کار داریم که تولیدکنندگان و فروشندگان از زمان تصویب خروج این نوع سموم از چرخه مصرف تنها دو سال زمان دارند که سموم موجود در کشور را مصرف کنند و پس از آن سموم باقیمانده امحا می‌شود. وی اظهارداشت: با توجه به شرایط اقتصادی فعلی در حذف سموم پرخطر دچار مشکلاتی هستیم زیرا با حذف سموم پرخطر از چرخه تولید باید سموم کم خطر یا بیولوژیک جایگزین شود که این امر هزینه بالایی در پی دارد؛ در عین حال در صورتی که این سموم حذف شود اما نتوانیم سموم کم خطر را تامین کنیم، به طور حتم امنیت غذایی کشور با مخاطراتی مواجه می‌شود.
نوع و نحوه مصرف سم در بخش کشاورزی نظام‌مند شود
مدیرکل دفتر آفت‌کش‌های سازمان حفظ نباتات کشور اضافه کرد: سم مصرفی در کشور ما برای هر هکتار بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ گرم محاسبه می‌شود که در مقایسه با میانگین مصرف جهانی بسیار کمتر است اما بخش کشاورزی ما دچار بد مصرفی سموم کشاورزی به دلیل عدم آگاهی لازم کشاورزان است. به گفته وی، اکنون برخی از کشاورزان ما نمی‌دانند چه سم و آفت‌کشی را برای چه گیاهانی استفاده کنند؛ بررسی‌ها نشان می‌دهد کشاورزان به دلیل ناآگاهی برای آفت باغی از علف‌کش استفاده می‌کنند که نه تنها تأثیری در مقابله با ان آفت نداشته بلکه محصول دارای باقیمانده سم شده است.
نوربخش با بیان اینکه سازمان حفظ نباتات کشور متولی ثبت، میزان مصرف و ارزیابی خسارت‌های ناشی از بدمصرفی سموم است، افزود: استمرار آموزش تعیین نوع سم برای هر گیاه و زمان و میزان مصرف آن باید توسط دستگاه‌های متولی از جمله دفتر ترویج و دفتر محیط زیست و سلامت غذا در وزارت جهاد کشاورزی مورد توجه قرار گیرد تا این موضوع با نظام‌مندی و برنامه‌ریزی فرهنگسازی شود.
نوربخش اظهارداشت: ما هنوز نمی‌دانیم چرا برخی سموم پرخطر همچون د.د.ت که از چرخه مصرف حذف شده است، همچنان در بازار یافت می‌شود؛ البته ممکن است این سموم برای مصارف بهداشتی همچون کاربری کنه‌کشی دام توسط دیگر دستگاه‌های متولی یا از مجاری غیرقانونی و قاچاق وارد شود اما مصرف آن برای بخش کشاورزی خطرناک است؛ برخی کشورها مصرف سمومشان در بخش کشاورزی وابسته به منطقه، شرایط آب و هوایی و رژیم غذایی است زیرا به دلیل کم مصرف کردن محصولی همانند برنج ممکن است وجود باقیمانده سم در برنجشان به مقدار بالا موردی نداشته باشد.
وی یکی از مشکلات را مصرف سموم همه چیز کش دانست و ادامه داد: طی سالهای اخیر تلاش داریم که به سمت استفاده از سموم انتخابی که دامنه مصرف بالایی ندارند و همه چیز کش نیستند گام برداریم زیرا این سموم روی یک محصول نتیجه می‌دهد و چون روی یک محصول دیگر کارایی ندارد، باید مصرف آنها فرهنگ سازی شود؛ یعنی سموم را به سمت اقتصادی شدن ببریم. یعنی یک سم فقط یک آفت را از بین ببرد و روی آافات دیگر تأثیر آنچنانی ندارد؛ بنابر این کشاورز نمی‌تواند آن را برای هر درخت یا گیاهی استفاده کند. وی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواست تا با بررسی باقیمانده سموم روی محصولات کشاورزی، نتایج ریز آن را در اختیار سازمان حفظ نباتات قرار دهند.
خط قرمز سازمان حفظ نباتات، فروشگاه‌های غیرمجاز عرضه سم هستند
مدیرکل دفتر آفت‌کش‌های سازمان حفظ نباتات کشور درباره فروشگاه‌های عرضه سم گفت: نظارت عالی بر فروشگاه‌های مجاز عرضه سم در کشور به عهده سازمان حفظ نباتات است؛ در سالهای اخیر با تدوین دستورالعمل‌های مصوب اکثر فروشگاه‌های غیرمجاز سم در استان‌ها پلمپ شدند یا مجوز گرفتند؛ اکنون نظام مهندسی و مدیر حفظ نباتات استان‌ها متولی این موضوع هستند که هیچ فروشگاه غیرمجازی وجود نداشته باشد.
نوربخش خط قرمز سازمان حفظ نباتات کشور را وجود فروشگاه‌های غیرمجاز دانست و افزود: تمامی فروشگاه‌ها باید در سامانه مانیتورینگ کد دریافت کنند؛ بنابراین خارج از این شبکه، فعالیت این فروشگاه‌ها ممکن نیست؛ زیرا اکنون فروشگاه‌های مجاز ما کد دارند. وی ادامه داد: دولت ارز رسمی به سموم می‌دهد بنابراین برای ما اهمیت دارد سم کیفی وارد کنیم و با قیمت مناسب به دست مصرف‌کنندگان برسد و همچنین از طریق شبکه‌های نظارتی با متخلفان و مراکز غیرمجاز برخورد قانونی شود.
