Hibiscus
Malvaceae
از این گیاه انواع یکساله، دائمی و نوع ژاپنی و درختی کشت و کار میشود. در ایران کاشت ختمی یکساله نسبتا محدود است. لیکن انواع دائمی ختمی در بسیاری از شهرها تکثیر میگردد. نوع یکساله با اولین سرمای پاییز خشک شده، از بین میرود. در منطقهی تهران، شاخه ها و برگ های ختمی دائمی نیز در آذرماه خشک میشود، اما در بخش طوقهی گیاه پاجوشهای جوان رشد و نمو کرده، در پاییز تا ۱۰ سانتیمتر بالا میآیند و زمستان را در زیر برف باقی مانده، در آغاز فصل بهار مثل هر گیاه دائمی رشد میکنند. نوع یک ساله فقط با کاشت بذر تکثیر میشود، لیکن نوع دائمی یا چندسالهی آن از طریق تقسیم بوته در بهار ازدیاد میشود.
ختمی ژاپنی (Hibiscus rosa - sinesis) در گلخانه و درون گلدان پرورش مییابند. و ختمی درختی (Hibiscus syriacus) در خارج از گلخانه تکثیر میشود و گل آن بادوام است. انواع جدید ختمی درختی با گلهای درشت و به رنگ های سفید، صورتی و قرمز تربیت شده، و در ایران یافت میشوند. کشت و کار کلیه انواع ختمی بهآسانی امکانپذیر است. از طریق کاشت بذر و تهیهی قلمه تکثیر میشوند. در مجموع گیاهانی پرگل و پررشد میباشند و در شرایط متفاوت آبوهوایی رشد و نمو میکنند.
ختمی دایمی در اواخر تابستان و اوایل پاییز گل میدهد و پایهها زمستانهای تهران را به خوبی تحمل میکنند. لیکن ختمی ژاپنی بهسرما حساس است. این نوع از گیاه را میتوانیم در خارج از گلخانه پرورش دهیم، البته باید در فصل سرما آنها را از خاک درآورده و در محلی دور از سرما نگهداری کنیم؛ و در بهار مجددا کشت کنیم. تمامی ختمی ها به یک خاک عمیق و حاصلخیز و مرطوب نیازمند هستند.
ختمی ژاپنی تنها گیاه گلدانی این جنس میتواند باشد، در گلخانه این گیاه در مخلوط های معمولی خاک به خوبی رشد و نمو میکنند. در زمستان آب کمتری به آنها داده میشود و در ۱۰ درجهی سانتیگراد نگهداری میشوند. در بهار سر گیاهان برداشته میشود و از آنها قلمهی نیمه خشبی و سبز تهیه میگردد. ختمی ژاپنی هرس شده، شاخه ها و برگ های جدید میدهد و گل روی همین شاخه های جدید بهتعداد زیاد حاصل میشود؛ در این زمان است که گیاه ختمی به آب و کود فراوانی نیاز دارد. ختمی ژاپنی در گلخانه بذر نمیدهد و تنها از طریق قلمهی سبز و نیمهخشبی در بهار و با قلمهی چوبی در فصل پاییز تکثیر میشود. انواع ابلق ختمی ژاپنی با برگ های بسیار زیبا اخیرا در ایران تکثیر یافتهاند.