صنعت گل و گیاه و بهطورکلی باغبانی در هلند یکی از پیشروهای دنیا به شمار میآید و هلندیها را میتوان رهبر بلامنازع گلها و گیاهان جهان نامید. در واقع وقتی صحبت از گل و گیاه به میان میآید نخستین واژهای که به ذهن هر کسی میرسد هلند است. صنعت گل و گیاه آنقدر در این کشور اهمیت دارد که از آن با عنوان کشور لالههای نارنجی هم یاد میشود. در این کشور صنعت گل و گیاه از دهه ۷۰ میلادی (۵۰ خورشیدی) آغاز شد و در طول این چند دهه به چنان پیشرفتی دست یافته که شهرت جهانی یافته است. ۴۴
درصد از سهم تجارت جهانی محصولات وابسته به گلکاری در اختیار هلند است و این کشور عرضهکننده اصلی و عمده گلها و محصولات مرتبط با آن بهشمار میآید. حدود ۷۷درصد کل پیاز گلهایی که به سراسر جهان صادر میشود از مبدا هلند است که بیشتر آنها گل لاله هستند. ۴۰درصد کل تجارت گل از هلند در سال ۲۰۱۵ میلادی (۹۴-۹۳) شاخههای گل و جوانههای گل بودند. هر سال بهطورتقریبی ۱۸۰۰ گونه گیاهی جدید به اروپا وارد میشود که ۶۵درصد آنها از هلند به سایر کشورهای اروپایی میرسد. این کشور همچنین بهعنوان سردمدار صادرات گل جهان توانست در سال ۲۰۱۴ میلادی (۹۲-۹۱) به میزان ۳/۱ میلیارد یورو گل و انواع محصولات مرتبط با آن را به جهان صادر کند.
صادرات، هر روز بهتر از دیروز
در ۵ ماه نخست سال میلادی جاری (میانه دی ۹۵ تا میانه خرداد ۹۶) نیز صادرات گل و گیاه از هلند به ۳ میلیارد یورو رسید که این نشان میدهد امسال این صنعت مهم در هلند قرار است رکوردشکنی کند. آمارهای اکنون و مقایسه آنها با گذشته بهخوبی نشان میدهد سرعت پیشرفت صادرات این صنعت هرگز به این اندازه نبوده است. هم در بخش گل و هم در بخش گیاه سود حاصل از صادرات در ماه مه (میانه اردیبهشت تا میانه خرداد) ۱۳درصد رشد کرد. در این ماه در امسال میلادی ارزش گلهای صادراتی هلند به ۷۳۳ میلیون یورو رسید که این رقم در مقایسه با ماه مشابه سال پیش افزایش پیدا کرده است. در مه ۲۰۱۶ (میانه اردیبهشت تا میانه خرداد ۹۵) ارزش صادرات گل و گیاه هلند ۶۵۰ میلیون دلار بود. البته رشد ۱۳ درصدی یک ماه نسبت به مدت مشابه سال پیش چندان عجیب نیست چون در ماه اوت ۲۰۱۶ (میانه مرداد تا میانه شهریور ۹۵) نیز نسبت به مدت مشابه سال پیش از آن صادرات گل از هلند به میزان ۱۲درصد رشد کرد. در هلند سالانه چرخه ارزش در بخش صادرات گل ۹درصد و در بخش صادرات گیاهان ۵درصد افزایش مییابد.
فروش خوب در آلمان
زنده کردن بازارهای خاموش و یافتن بازارهای جدید به مهد سنتی صنعت گل و گیاه کمک زیادی کرده که باوجود رقبای تازه ازجمله کشورهای افریقایی مثل روآندا و اتیوپی بتواند این صنعت را رشد دهد. البته در این میان نمیتوان از نقش آلمان بهعنوان یک مشتری خوب گذشت. آلمانها هم در خرید شاخههای گل و هم گیاهان گلدانی و باغی بهویژه در ماه گذشته میلادی عملکرد قابلتوجهی داشتند. هلندیها سالانه از فروش گل و گیاه به آلمان یک و نیم میلیارد یورو درآمد دارند.در سال ۲۰۱۶ میلادی (۹۵-۹۴) شرکتهای آلمانی ۱۱۹ میلیون یورو برای جوانههایی که در شرکتهای هلندی پرورش داده شده بودند، هزینه کردند. آلمان همچنین بازاری خوب برای پرورشدهندگان درخت در هلند بود. در این کشور در سال گذشته میلادی نزدیک به ۴۰۰ میلیون یورو درخت هلندی فروخته شد.
فناوری یار صنعت گل و گیاه هلند
بزرگترین بازار گل دنیا، حراجیهای گل در شهر آلمار در شمال هلند است. هلند کشور کوچکی است که توانسته با استفاده از روش جدید به سطح بالایی از تولید و پرورش گل دست یابد. در این زمینه نه مزارع گسترده گل با مساحتهای چندین کیلومتری به صنعت گل هلند کمک کرده و نه وجود نیروهای کار بسیار زیاد. بلکه این فناوری و استفاده از روش جدید در کشتوکار بوده که صنعت گل هلند را بهعنوان یکی از ارکان اقتصادی این کشور مطرح کرده است.جهتگیری صنعت گلکاری هلند امروزه به سمت تولید با هزینه کمتر در کشورهایی با نیروی کار ارزانتر و آب و هوایی مساعدتر است، به عبارت دیگر هدف تجارت گلها با سود بیشتر است. البته هلند در پژوهشهای ژنتیکی برای تولید گلهای متنوع و زیباتر پیشرو است. نکته جالب این است که هلند به هیچوجه اقلیم مناسبی برای پرورش گل و گیاه نداشت اما با کمک ساختارهای باغبانی مانند گلخانه و روشهای کشت هیدروپونیک درآمد خوبی از راه پرورش و همچنین ایجاد بازارها و حراجیهای گلهای وارداتی نصیب خود میکند.کشت هیدروپونیک درواقع پرورش گیاه در آبی است که دارای املاح و مواد مغذی است.
عملکرد ضعیف رقبای اروپایی
پس از هلند کشورهای انگلیس و فرانسه بازارهای بزرگ گل را در اروپا دارند. در فرانسه درآمد حاصل از صادرات گل از ۹۶ میلیون یورو بیشتر نشد که این رقم کمی کمتر از سال گذشته میلادی است. در بازار انگلیس نیز کاهش درآمد حاصل از صادرات به چشم خورد که دلیل اصلی آن ضعیف شدن ارزش پوند در پی برگزیت بود. ارزش پوند در سال ۲۰۱۵ میلادی (۹۴-۹۳) اوج خود را تجربه میکرد و به ۱/۴۳یورو رسید اما اکنون ۱/۱۸ یورو است. این شرایط به هلند کمک میکند دستکم از رقبای اروپایی خود واهمه کمتری داشته باشد.
خوشبینی به آینده
عمدهفروشها در صنعت گل و گیاه اکنون بسیار خوشبین و امیدوار هستند که افزایش فروش گل و گیاه را تجربه کنند. به باور کارشناسان این بخش بازار گل و گیاه با افزایش اعتماد به بازسازی اقتصادی در اروپا در امسال میلادی اعداد و ارقام بهتری را ثبت خواهد کرد.