به گزارش دفتر نمایندگی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در ایران، در گزارشی که به تازگی (ماه ژوئن 2017 – خرداد 1396) توسط این سازمان تحت عنوان «چشمانداز غذا» (Food Outlook) منتشر شده در نیمه نخست سال جاری میلادی بازارهای محصولات غذایی در وضعیت متعادلی قرار داشته، و با عرضه فراوان گندم و ذرت و نیز افزایش مجدد تولید محصولات دانههای روغنی تقویت شدهاند.
بنابراین گزارش افزایش هزینههای حملونقل و نیز حجم بالاتر واردات، هزینه جهانی واردات مواد غذایی را در سال جاری میلادی به 1.3 تریلیون دلار خواهد رساند که نمایانگر 10.6 درصد افزایش نسبت به سال 2016 است. بر این اساس، فائو پیش بینی می کند که در کشورهای با کمترین سطح توسعهیافتگی از جمله کشورهای فقیر دچار کمبود غذا و نیز کشورهای مرکز و جنوب آفریقا به دلیل حجم بالاتر واردات گوشت، شکر، لبنیات و محصولات دانههای روغنی، هزینه مواد غذایی با سرعت بیشتری افزایش خواهد یافت.
گمانه زنی ها حاکی از آن است که امسال شاهد افزایش هزینه واردات در تمامی انواع مواد غذایی بجز آبزیان باشیم. چرا که در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، رشد بخشهای آبزیپروری محلی به تقاضای فزاینده در بازار داخلی آنان پاسخ داده است. فائو در گزارش «چشمانداز غذا» که هر شش ماه یکبار منتشر میکند پیشبینی کرده است که قیمتهای بینالمللی گندم، بالاخص در نیمه اول فصل زراعی، ثابت باقی مانده و تولید تقریبا بیسابقه دانههای درشت منجر به تداوم رقابت شدید بین صادر کنندگان عمده خواهد شد. پیشبینی میشود که علیرغم کاهش ذخایر برنج در پی کاهش موجودی انبارهای عمومی برخی صادرکنندگان، فراوانی در عرضه این محصول نیز به قوت خود باقی بماند.
انتظار میرود که تولید جهانی دانههای روغنی در سال 2016 و 2017 به دلیل سطح چشمگیر برداشت دانه سویا، به رقمی بیسابقه برسد. نشانههای اولیه حاکی از آن است که بازارها در سال 2017 و 2018 نیز از فراوانی عرضه برخوردار خواهد بود که عملا موجب فشار بیشتر بر قیمتها میشود. بر اساس گزارش «چشمانداز غذا» رشد تولید جهانی گوشت نیز عمدتا در پی کاهش تولید در چین که منجر به افزایش واردات از آمریکا و برزیل خواهد شد، برای سومین سال متوالی دچار رکود میشود.
تولید جهانی شیر نیز در سال 2017 از رشدی 1.4 درصدی که عمدتا از افزایش سریع تولید هند ناشی میشود، بهرهمند خواهد بود. گزارش «چشمانداز غذا» تأثیراحتمالی نقدینگی بر نوسانات قیمت غذا در 20 سال اخیر را نیز مورد بررسی قرار داده و چنین نتیجهگیری می کند که وضعیت اعتبارات در جهان بر قیمت پایه ذرت، دانه سویه و گندم تأثیر میگذارند.
شاخص بهای مواد غذایی فائو در ماه مه ( اردیبهشت 1396) نیز نشان میدهد که قیمت جهانی مواد غذایی برای اولین بار در سه ماه گذشته میلادی افزایش یافته و به رقم متوسط 172.6 واحد رسیده که نسبت به ماه آوریل 2.2 درصد و نسبت به ماه می سال گذشته میلادی 10 درصد رشد نشان میدهد. شاخص بهای مواد غذایی فائو که بر اساس شاخص وزن تجاری، بازارهای بینالمللی را رصد میکند به پنج گروه کالای اصلی شامل حبوبات و غلات، روغنهای گیاهی، محصولات لبنی، گوشت و شکر تقسیم میشود. بنا بر گزارش فائو، در ماه مه هر پنج گروه کالای اصلی شاهد افزایش قیمت بودهاند.
