Aphis punicae Passerini
Aphididae, Hom.
انار یکی از محصولات مهم ایران میباشد و یکی از آفات مهم آن که خسارات زیادی نیز به این محصول وارد میسازد، شته سبز میباشد. این نوع شته فقط روی درختان انار فعالیت دارد و طرز خسارت آن بدین صورت است که تمام سرشاخهها، سطح زیرین برگها، جوانهها و گلهای قرمز درختان را مورد حمله قرار میدهد و ضمن تغذیه از شیره گیاهی ترشحات چسبندهای نیز تولید میکند. بر اثر حمله این شته اغلب سرشاخهها رشدشان متوقف شده و بعضی از گلهای بسته نیز باز نمیشوند و بیشتر گل ها و میوه های جوان بر روی زمین میریزد. خسارت این شته مخصوصا روی درختانی که در منازل کاشته شده و یا در باغاتی که انار با سایر درختان میوه کاشته شده بیشتر دیده میشود، زیرا در این جاها آبیاری زیاد شده و رطوبت کافی برای رشد و توسعهی شته وجود دارد. شته سبز انار در تمام مناطق انار خیز کشور بالاخص در نواحی فارس، قم، ساوه، اصفهان، کاشان و یزد انتشار دارد.
شته ی ماده، بیبال و زرد مایل به سبز میباشد و روی شکم و سینه آن لکههای سبز تیرهای وجود دارد. پاها و همچنین کورنیکولها سبز روشنتر میباشد. طول شته سبز انار کامل ۲.۵ – ۳ میلیمتر است. دم انگشتیشکل و دارای فرورفتگی در قاعده و به رنگ سبز است. شته انار زمستان را به صورت تخم در روی سرشاخههای انار بسر میبرد. در نواحی معتدله ممکن است به صورت مادههای زندهزا روی برخی گیاهان مانند Durant asp. (نوعی شاهپسند)، فلکس درختی capensis Plumbago و Lawsonia (نوعی توری) دیده شود. روی درختان انار، در ماههای بهار بالاترین جمعیت را دارد و گاهی تمام سرشاخه های جوان، گل و میوههای تازه تشکیل شده را میپوشاند. بهعلاوه باعث پیچیدگی برگها، ریزش گل و میوههای جوان و ترشح شدید عسلک میگردد. ترشح عسلک موجب جلب گرد و غبار و رویش قارچ مولد دوده میشود. در تابستان به دلیل گرم شدن هوا از تراکم و شدت خسارت آن کاسته میشود.
در این رابطه دشمنان طبیعی اهمیت بهسزایی دارند. در ماههای پاییز که درجه حرارت پایین میآید، دوباره بر انبوهی شتهها افزوده میگردد ولی شدت آن بهمراتب از بهار کمتر است. در اکثر موارد شته انار بهوسیله عوامل طبیعی تحت کنترل در میآید و احتیاج به مبارزهی شیمیایی ندارد. در صورتیکه مبارزه شیمیایی لازم باشد بهتر است این اقدام علیه تخمها در زمستان صورت گیرد.