تغییرات اقلیمی که از چند سال گذشته در جهان و در کشور ما شدت گرفته است، لزوم کشت‌های بسته را ضروری ساخته است؛ به‌گونه‌ای که توسعه کشت گلخانه‌ها دیگر انتخاب نیست، بلکه الزام بوده و لازم است در این زمینه برنامه‌سازان هرساله محصولات بیشتری را تحت پوشش این نوع کشت‌ها قرار دهند، اما مسئله آنجاست که هنوز فکری به حال بازاریابی محصولاتی که در گلخانه تولید می‌شود، نشده است و در شرایط حاضر تفاوتی بین محصولات گلخانه‌ای و محصولاتی که در محیط باز پرورش داده می‌شود، وجود ندارد. علاوه بر آن گفته می‌شود که سازه‌های گلخانه‌های ایرانی قابل رقابت با سایر کشورها نیست و برخی گلخانه‌داران بر این اعتقادند که تولیداتشان آن‌گونه که باید، راهی بازارهای داخلی و خارجی نمی‌شود. در این زمینه مدیرعامل انجمن گلخانه‌سازان در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا گفت: از دهه ۷۰ گلخانه‌سازی در کشور آغاز شده و طی سال‌های اخیر رواج بیشتری یافته است؛ به‌گونه‌ای که شرکت‌های خصوصی با همکاری شرکت‌های خارجی، ادوات مورد نیاز را وارد کرده است.
عبدالرحمان حسینی‌فرد افزود: سازه‌هایی که در کشور ما مورد استفاده قرار می‌گیرد، با سازه‌های خارجی از لحاظ کیفیت هیچ تفاوتی ندارد و قابلیت رقابت را دارد. وی بیان کرد: تکنولوژی مورد استفاده در گلخانه‌های ایرانی نیز مناسب بوده و در پاره‌ای موارد تلاش شده است که از انواع خارجی استفاده شود و با توجه به شرایط کشور خشکسالی انجام گیرد. مدیرعامل انجمن گلخانه‌سازان ادامه داد: در پنج اقلیم آب و هوایی کشور که می‌توان در هر فصلی محصول تولید کرد، در پاره‌ای موارد نیازی نیست که از تکنولوژی‌های خیلی بالا در ساخت گلخانه استفاده شود. حتی گلخانه‌های پلاستیکی کفایت می‌کند، اما در برخی موارد که شرایط آب و هوایی اجازه نمی‌دهد، از تکنولوژی‌های بالاتری استفاده می‌کنیم. حسینی‌فرد تأکید کرد: قیمت و تکنولوژی مورد استفاده در ساخت ادوات گلخانه‌ای توسط گلخانه‌سازان ایرانی قابلیت رقابت با سایر کشورها را دارد؛ به‌گونه‌ای که در حال حاضر برخی محصولات تولیدشده به کشورهای حاشیه دریای خزر و همچنین گرجستان، اربیل و... صادر می‌شود. وی یادآور شد: توسعه گلخانه‌ها در شرایط حاضر مطلوب است، اما سرعت تولید ادوات بر سرعت ایجاد پیشی گرفته و لازم است قانون‌گذاران در صدور مجوزهای لازم برای این مقوله تلاش بیشتری داشته باشند.
صدور مجوز گلخانه‌ها سرعت می‌گیرد
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا درباره کندی سرعت صدور مجوزها که به این سازمان سپرده شده است، گفت: توسعه گلخانه‌ها از برنامه اصلی اقتصاد مقاومتی بوده و با توجه به محدودیت منابع آبی لازم است توسعه گلخانه‌ها شدت گیرد. علاوه بر آنکه اشتغال یکی از چالش‌های اصلی کشور بوده که با توسعه کشت‌های گلخانه‌ای افزایش پیدا می‌کند. علیرضا بزرگی افزود: از تمام ظرفیت‌های لازم ازجمله تولیدکنندگان، کارشناسان، اعضای ستاد گلخانه‌ها، مهندسان کشاورزی و... استفاده کردیم تا بتوانیم توسعه کشت گلخانه‌ها را در اولویت کارها قرار دهیم و با تلاش‌های انجام‌شده، استان تهران رتبه نخست توسعه کشت گلخانه‌ها را تاکنون کسب کرده است. وی عنوان کرد: صدور مجوزها توسط این سازمان به سرعت در حال انجام است و تمامی موارد پیش رو قابل حل بوده و در این راستا تلاش می‌کنیم که همکاری سایر دستگاه‌ها ازجمله وزارتخانه‌های نفت و نیرو را نیز برای توسعه گلخانه‌ها جلب کنیم.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران خاطرنشان ساخت: به‌عنوان مجری صدور مجوزها تلاش می‌کنیم تا سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی را در این زمینه عملیاتی کنیم و در این راستا طی دو سال اخیر توانستیم بیش از ۷۰۰ هکتار مجوز صدور گلخانه صادر کنیم که این عدد تا پایان سال به‌طور قطع از افزایش قابل ملاحظه‌ای برخوردار خواهد شد. بزرگی اضافه کرد: مهم‌ترین مشکل گلخانه، نبود دانش در این زمینه است که در تلاش هستیم با برگزاری دوره‌های آموزشی برای بهره‌برداران بخش کشاورزی و کارشناسان و مشاوران مربوطه گام‌های بلندتری برداریم. وی اظهار کرد: توانمندسازی تولیدکنندگان و سایر دست‌اندرکاران خواهد توانست فاصله بین توسعه گلخانه‌ها در ایران با سایر کشورها را جبران کند و در این زمینه در تلاش هستیم از همکاری دانشگاه‌ها، مؤسسه‌های تحقیقاتی و پژوهشی نیز استفاده کنیم.
افزایش ۱۶ هزار هکتاری سطح گلخانه‌های کشور در برنامه پنج ساله ششم توسعه
مجری طرح توسعه گلخانه‌های کشور نیز معتقد است: ایران دومین کشور جهان در توسعه واحدهای گلخانه‌ای بوده و از ابتدای طرح توسعه گلخانه‌ها تاکنون دوهزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در این بخش صورت گرفته است. ولی‌الله بنی‌عامری از افزایش رو به رشد سطح گلخانه‌های کشور از سال ۱۳۹۲ خبر داد و افزود: سطح گلخانه‌ها در کشور در این سال هشت‌هزار و ۸۰۰ هکتار بود که در سال ۱۳۹۴ به حدود ۹ هزار هکتار رسید و تا افق ۱۴۰۴ قرار است ۴۸ هزار هکتار افزایش یابد. وی بیان کرد: طی برنامه پنج ساله ششم توسعه قرار است سطح گلخانه‌های کشور ۱۶ هزار هکتار افزایش پیدا کند. به اعتقاد مجری طرح گلخانه‌های وزارت جهاد کشاورزی، گلخانه‌های موجود بیشتر برای کشت محصولات سبزی و صیفی در سطحی معادل شش‌هزار و ۴۰۰ هکتار و گل و گیاهان زینتی در سطحی معادل دوهزار هکتار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اما بازاریابی برای محصولات گلخانه‌ای مسئله‌ای دیگر است که راه را برای توسعه این صنعت در تاریکی قرار داده است، زیرا گلخانه‌داران نسبت به فروش محصولات خود هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارند و در شرایط حاضر سرریز محصولشان وارد بازار می‌شود؛ در صورتی که بازارهای کشورهای اطراف پتانسیل مناسبی هستند که بتوانیم تولید تقاضامحور داشته باشیم و بدین‌ترتیب محصولات گلخانه‌ای را راهی بازارهای داخلی و خارجی کنیم و می‌طلبد که برنامه‌ریزان در این باره تلاش‌های بیشتری را داشته باشند و در حل مسئله تعرفه‌ها نیز اقدامات لازم را انجام دهند؛ زیرا عده‌ای از صادرکنندگان مجبور هستند هر باری که محصولشان صادر می‌شود، تعرفه گمرکی بالایی بپردازند.
