دکتر محمود هوشیار فرد، عضو هیئت علمی و پژوهشگر گیلانی درگفت و گو با خبرنگار ایسنا اظهار : استان گیلان با دارابودن 9/0 درصد اراضی زیر کشت کشور از قطب های مهم کشاورزی ایران اسلامی است و نقش مهمی در پویایی اقتصادی دارد. وی افزود: بنظر می رسد که برای تحقق اقتصاد مقاومتی مدیریت امورمهم و زیربنایی کشاورزی مانند افزایش بهره وری در منابع خدادادی منطقه، مکانیزاسیون کشاورزی و صنایع جانبی وتبدیلی، ساماندهی بازار تولیدات کشاورزی و سیستم انتقال اطلاعات و دانش فنی نیازمند تغییر و تحول سازمانی و چابک سازی بخش کشاورزی است بعبارت دیگر، رویکردها و راه حل های گذشته در بخش کشاورزی استان از پتانسیل کافی برای رویارویی با چالش های سازمانی و محیط برونی برخوردار نبوده و بهتر است که با رویکردها و دیدگاه های جدید جایگزین شوند.
نگاه به بخش کشاورزی نگاه به تولید و اشتغال باشد
دکتر هوشیار فرد ادامه داد:باید نگاه ما به بخش کشاورزی، نگاه تولید، اشتغال، صادرات و ارزش افزوده باشد زیرا، بخش عمده‌ای از اهداف اقتصاد مقاومتی در بستر بخش کشاورزی قابل تحقق است. وی با بیان اینکه مطالعه و برنامه ریزی برای شناسایی مشکلات و نارسائی‌های موجود در بخش کشاورزی و تهیه و تنظیم و ارائه پیشنهاداتی درجهت رفع مشکلات و نارسائی‌های قوانین و مقررات موجود، تهیه وتدوین طرح‌های فوری و ضربتی برای مقابله با خطرات احتمالی ناشی از حوادث جوی و طبیعی، انجام مطالعات، طراحی و اجرای کلیه پروژه‌های کشاورزی باتوجه به اولویت‌ها و نیازهای تعیین‌شده نواحی استانی ضروری است، خاطر نشان کرد:سرمایه گذاری و توسعه زیر ساخت های روستایی مانند جاده، آب کشاورزی و آب شرب، برق و اطلاعات و فناوری و با سوادکردن روستائیان در بخش کشاورزی، گسترش سطح پوشش خدمات فنی و آموزشی به کشاورزان، حداقل‌سازی موانع تولید و روان‌سازی سرمایه‌گذاری، کاهش اتلاف و بهبود بهره وری در بسیاری از منابع پایه ای همانند آب، خاک، تنوع ژنتیکی، نیروی انسانی و همچنین توانمند سازی بهره برداران و صنایع وابسته به بخش کشاورزی بسیار ضروری تر به نظر می رسد.
هوشیار فرد افزود:تناقضاتی بین بخش آب و کشاورزی استان وجود دارد. وزارت جهاد کشاورزی در استان های پرباران (بیش از 800 میلیمتر بارندگی) مانند گیلان به لحاظ محصول و ارزش افزوده تولیدشده، عملکرد قابل قبولی نداشته است.
کشاورزی گیلان از ارزش افزوده محصولات محروم است
وی تصریح کرد: عموماً ارزش افزوده محصولات کشاورزی بیش از 90% متعلق به بخش فراوری و صنایع جانبی است. معمولاً به دلیل فقدان فناوری لازم یا پایین بودن سطح این فناوری که خود ضایعات این بخش را افزایش می بخشد که محصولات مهم کشاورزی استان بمعنای واقعی از این ارزش افزوده محروم بوده است. این مدرس دانشگاه می افزاید:از طرف دیگر، یکی از موضوع های اساسی توسعه پایدار بخش کشاورزی، موضوع سرمایه گذاری و تامین نظام مالی و اعتباری بخش کشاورزی است. برای تامین نیازهای مالی بخش کشاورزی استان باید به دنبال منابع جدید باشیم. وی گفت:صندوق حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی یکی از مصادیق اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی است. سازماندهی کشاورزی در صنوف مختلف می تواند کشاورزان خرده مالک را برای حضور قدرتمندانه در عرصه رقابتی آماده کند.
صندوق شهرستانی به تولیدات کشاورزی رونق می بخشد
دکتر هوشیار فرد با اشاره به اینکه تولید کنندگان سرمایه‌های محدودی برای عرضه تولیدات خود در بازار در اختیار دارند و به همین دلیل تنها می‌توانند در مقیاس‌های کوچک به فعالیت خود در بازار تولیدات کشاورزی ادامه دهند،ادامه داد: تشکیل و راه اندازی صندوق های شهرستانی از برنامه هایی است که می تواند به رونق تولید و افزایش سیاستگذاری در بخش زراعت و باغبانی منجر شود.
وی افزود: در این ارتباط، لازم است که صندوق‌های حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی شهرستان‌های آستانه اشرفیه، رودبار، رودسر و املش در کنار صندوق استانی به منظور جلب مشارکت‌های محلی و حمایت از کشاورزان در راستای رشد و توسعه استان تشکیل و راه‌اندازی شوند. زیرا بهره‌برداران و تشکل‌های کشاورزی با تلفیق سرمایه خود با سرمایه دولت می‌توانند بخش اعظمی از مشکلات بخش تولید را حل کنندندوق متعلق به کشاورزان و آنها سهامداران این صندوق هستند .
عضو هیئت علمی دانشگاه تصریح کرد: باید سیاست‌ها و راهبردهای کاربردی و توسعه‌ای پژوهش در مراکز و موسسات تحقیقاتی استانی و ملی در چارچوب راهبردها و سیاست‌های بخش کشاورزی و منابع طبیعی منطقه بوده و مهمتر این که مکانیسمی برای نظارت بر حسن اجرای آنها وجود داشته باشد. کمبود نیروی انسانی متخصص در عرصه عملیات و مزرعه و کندی فرآیند گردش اطلاعات و دانش بومی بین تولید کنندگان و مراکز و موسسات پژوهشی استان بسیار محسوس است.
جهت دهی کشاورزان به سمت بازار فروش از چالش های گیلان
وی گفت: اعتقاد بر این است که، یکی از چالش های عمده بخش کشاورزی استان، جهت دهی کشاورزی به سمت تولید برای بازار یا فروش است. دکتر محمود هوشیار فرد ادامه داد: در استان گیلان محصولات استراتژیک و مزیت دار مانند برنج، زیتون و فندق وجود دارند که باید کشاورزی تجاری در این زمینه ها تقویت شود. این باور وجود دارد که در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی، کشاورزی تجاری از طریق هدف گذاری و برنامه ریزی برای کاهش فاصله قیمت از مزرعه تا سفره، بصورت بهبود وضعیت زیرساخت ها، کوتاه کردن دست سودجویان و دلالان از بازار محصولاتی نظیر زیتون، فندق و بادام زمینی، کارآمدسازی سیستم تعاونی مصرف و توزیع تولیدات کشاورزی، کاهش هزینه های مبادله از طریق کاهش فاصله تولیدکنندگان تا بازار فروش وکاهش فقر در جوامع روستایی دست یافتنی است.
رشد کشاورزی گیلان بدون ارزش گذاری محقق نمی شود
وی خاطر نشان کرد: دو نکته حائز اهمیت است نخست آن که رشد و توسعه بخش کشاورزی استان و کشور بدون ارزش گذاری حمایتی و واقعی از کشاورزی امکان پذیر نیست و کشاورزی در استان گیلان بعنوان یک بخش پایه ای و بنیادی مطرح است ،پس حمایت از بخش کشاورزی استان و تثبیت درآمدکشاورزان از جمله دغدغه های مدیران خصوصاً مسئولین بخش کشاورزی استان است. دکتر هوشیار فرد گفت: همه واحدهای بخش کشاورزی استان مشکلات مخصوص به خود دارند، اما این مشکلات نبایستی باعث ضعف عملکرد این بخش نسبت به گذشته شود زیرا، هدف ما رضایتمندی مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) از عملکرد استان در عرصه اقتصاد مقاومتی است.
