معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست در بخشنامه ای از توقف صدور مجوز طرح‌های تکثیر و پرورش عقرب خبر داد و گفت: برگزاری دوره های آموزشی پرورش عقرب توسط موسسات مختلف نیز باید متوقف شود.
به گزارش ایرنا از سازمان حفاظت محیط زیست، حمید ظهرابی افزود: با توجه به تهدید جدی و مخاطرات محیط زیستی ناشی از کاهش شدید یا حذف گونه‌هایی از عقرب‌ها در برخی از نقاط کشور، همچنین تخریب زیستگاه‌ها به علت حضور بیش از حد و اقدامات تخریبی صیادان این گونه، ضروری است اقدامات حفاظتی در این خصوص صورت گیرد. وی تصریح کرد: با توجه به مستندات علمی در سراسر جهان، تکثیر و پرورش عقرب در اسارت توجیه اقتصادی نداشته و چندان عملی نیست و تنها منجر به نابودی عقرب های بالغ و مولد برداشت شده از طبیعت می شود و همچنین زهر عقرب در مقیاس ذکر شده در دوره های آموزشی و تبلیغات موجود خریدار نداشته و لذا تاسیس مراکز تکثیر و پرورش و اجرای دوره های آموزشی جز ضرر برای طبیعت و سود به نفع دلالان این دوره ها نتیجه ای در بر ندارد.
این مقام مسئول با اشاره به ضرورت جلوگیری از طرح های تکثیر عقرب گفت: تا اطلاع ثانوی از قبول درخواست های جدید طرح های تکثیر و پرورش عقرب خودداری شود، این موضوع شامل درخواست هایی که در حال رسیدگی و انجام برخی مکاتبات اداری هستند ولی هیچ مجوزی برای آنان صادر نشده، نیز می شود. ظهرابی با توضیح درباره وضعیت موسسات آموزش پرورش عقرب گفت: از آنجا که دوره های آموزشی تکثیر و پرورش عقرب صرفا برای کسب درآمد توسط شرکتهاست، لذا با توجه به تاثیرات بسیار سوء برگزاری این دوره ها که توسط برخی نهادهای خصوصی، دولتی و دانشگاهی صورت می گیرد و تعارض شدید با ضوابط و مقررات محیط زیستی و وضعیت فعلی این ذخایر ژنتیکی دارد، از ادامه این قبیل آموزش ها در استانها ممانعت شود. وی تاکید کرد: مراکز دارای مجوز تکثیر و پرورش عقرب، باید به طور مداوم مورد پایش و بازرسی قرار گرفته و درصورت مشاهده هرگونه تخلف از جمله وجود تعداد عقرب بالغ و مولد بیش از مجوز و یا تخلفات دیگر مانند ایجاد آلودگی، با واحد مزبور برخورد قانونی و قاطع صورت گیرد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی با اشاره به برخورد با هرگونه برداشت عقرب از طبیعت خارج از ضوابط و مقررات اظهار داشت: محموله های عقرب کشف و ضبط شده از متخلفان برای طی مراحل قانونی به محل این معاونت منتقل شده و از رها سازی قبل از تعیین گونه و محل پراکنش آنها جدا خودداری شود.
کژدم یا عقرب
کژدم یا عقرب و یا دراز دم نام یکی از گونه‌های بندپایان رده عنکبوتیان است که دارای ۸ پا و نیشی با زهر کشنده است، نیش عقرب در نوک دم آن قرار دارد. عقرب‌ها شب‌ها به آرامی به فعالیت‌های زیستی خود می‌پردازند و بیشتر در آب و هوایی گرم فعال هستند. از حدود ۲۰۰ گونه متفاوت عقرب که در سراسر دنیا پراکنده‌اند فقط حدود ۲۰ گونه آنها سمی هستند و در میان آنها نوعی عقرب قرمز هندی کشنده ترین گونه است که میزان کشندگی آن در ایالت‌های هند بین ۴۰ تا ۳۰ درصد گزارش شده است. کژدم گونه های زیادی دارد که در ایران دو گونه «ایرانوس» و «خوزستانوس» کشف و به نام عقرب ایرانی به ثبت رسیده‌اند در ایران سه گونه کژدم خطرناک وجود دارد که گزارش‌هایی از مرگ براثر گزش آنها وجود دارد:
«همی سکورپیوس لپتوروس» که عقربی زرد رنگ و کوچک است، نرها دمی بلند دارند، این عقرب در نواحی جنوبی و جنوب غربی بسیار فراوان است و در خوزستان به آن «گادیم» می‌گویند. «کمپسوبوتوس ماتهیزنی» که دارای اندازه‌ای بسیار کوچک و بدنی باریک به رنگ زرد یا آجری است، این گونه هم در نواحی جنوبی به ویژه در خوزستان فراوان است. سم این دو گونه عقرب می‌تواند گلبول‌های قرمز خون را تخریب کند. «آندرکتونوس کراسیکودا» که جثه‌ای درشت‌تر از دو گونه قبلی دارد و رنگ آن سیاه یا قهوه‌ای تیره است، این گونه در بیشتر نقاط ایران پراکندگی دارد.
اخیرا پرورش عقرب در ایران به خاطر استفاده از زهر آن رونق گرفته و تا آنجا پیش رفته که حیات این گونه ارزشمند را به خطر انداخته است.
