گردوی کرمانیها زیر فشار محصولات مشابه خارجی در بازار میشکند و صدای شکستنش نفس کشاورزان را به شماره انداخته است. استان کرمان عنوان دومین تولیدکننده گردوی کشور را به خود اختصاص داده است. این محصول استراتژیک به صورت انبوه در شهرستانهایی، چون بافت، رابر، بردسیر، جیرفت و سایر شهرستانها به صورت جزیی برداشت میشود. به رغم تمام پتانسیلها، خشکسالی، شیوع آفت و واردات بیرویه سه دلیل عمدهای است که کمر گردوکاران کرمان را خم کرده است. گردو در استان کرمان دومین محصول اقتصادی است که اکنون زیر سایه محصولات مشابه بی کیفیت وارداتی قرارگرفته است.
به گفته لطفعلی زاده مدیر زراعت و باغبانی جهاد کشاورزی استان کرمان، هرچند پسته نخستین کالای غیرنفتی صادراتی از استان کرمان است، اما گردو و خرما نیز در ردههای بعدی، در ایجاد زمینههای اشتغال فراوان و ارزآوری برای استان کرمان از جایگاه ویژهای برخوردار هستند. وی با اشاره به تولید محصول مرغوب و ارگانیک گردو استان کرمان گفت: کرمان رتبه نخست سطح زیر کشت محصول و رتبه دوم میزان تولید گردو را داردو سالیانه از ۱۷ هزار هکتار از باغات گردو بیش از ۱۸ هزار تن محصول تولید و روانه بازارهای مصرف داخلی میکند. اما این روزها که به بازار گردو مراجعه کنیم گردوی سایر کشورها است که با کیفیت پایین و قیمت بالاسر زبانها است و این نشان میدهد ما برند سازی نکردهایم.
کرمان ۱۷ هزار و ۱۰۰ هکتار باغ گردو دارد که ۱۳ هزار و ۶۰۰ هکتار این میزان باغ بارور است، اما همچنان کرمان است که گردوهای وارداتی در بازارش جولان میدهند. عباس سعیدی رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان نیز دراین خصوص گفت:درواقع دلیل نگرانی بسیاری از کشاورزان را میدانیم چرا که محصول گردو در کرمان بدون هیچ برند و بستهبندی مشخصی به سایر استانها صادر و به نام آنها وارد بازار کشور میشود. وی بیان داشت:برای محصول گردو تا کنون هیچگونه برند و بسته بندی خاصی نداشتیم و نمیتوانیم در بستهبندیهای کوچک، چون سایر محصولات انجام دهیم، چون بایستی این برند سازی به نام استان باشدو بتوانیم آن را معرفی کنیم و تلاش بر اینست که با طرحهایی که مصوب شده این مهم به زودی اجرا شود.
حالا این مورد در صورتی است که در سالهای اخیر بارها از گردوی کرمان سخن گفته شده و حتی جشنواره گردو در کرمان برگزار شده است. طبق گفته سعیدی آمارها نشان میدهد که سالانه ۲۰۰ هزار تن گردوی خشک و درجهیک از شهرستانهای رابر، بافت، کرمان، شهربابک، سیرجان و زرند و بردسیر برداشت میشود، اما این گردوها هیچ نام و نشان مشخصی ندارد و نمیتوان آن را به مهر و نشان خاصی وارد بازار کرد. اگر سری به عطاریها و سوپرمارکتهای کرمان بزنید بهجای گردوی رابر و بافت که در استان فراوانی تولید بسیار دارد با کارتونهای گردوی خارجی مواجه میشوید.
کشاورزان کرمانی در حالی بازار مصرف استان راازدستدادهاند که محصول گردوی کرمان بهصورت معمول بهصورت فلهای از کرمان خارج به نام استانهایی که به کرمان گردو وارد میکنند به خارج از کشور یا استانهای دیگر صادر میشود و در عوض گردوهای بی کیفیت خارجی هم در بازار در کنار گردوی باکیفیت کرمان به فروش میرسد. راهاندازی خوشه اقتصادی گردو، انجمن اقتصادی گردو، شرکت تعاونی گردو و جشنوارههای متعدد نیز تا کنون نتوانسته این مزیت اقتصادی استان کرمان را به جایگاه اصلی خود بازگرداند. با اینوجود همچنان صنعت تولید گردو در کرمان چرخه ناقص خود را ادامه میدهد و سود محصول تولیدی در کرمان به جیب دلالان در استانهای دیگر سرازیر میشود.
واقعیت انکارناپذیر است که گردوی استان کرمان با وجود اینکه مشتریهای خاص خارجی و بازار مصرف تعریفشده دارد، اما به نام استان کرمان صادر نمیشود. برخی کشاورزان هم نبود برند معرفی و شناسایی محصول گردو، شیوع آفات، نبود بستههای حمایتی برای خرید تضمینی گردو، خشکسالی و از همه مهمتر واردات گردو با توجه به تولیدات اصلی در استان، اشاره میکنند. سعیدی مدیر سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان از کنترل و نظارت جدی در بازار نیز خبر داد و گفت:هیچ کالای قاچاقی از زیر ذره بین کارشناسان ما نخواهد رفت و با جدیت با فروشندگان و واردات کالای خارجی درحوزه کشاورزی برخورد خواهیم کرد. وی علت اصلی فروش این نوع گردوها را در بازار واردات و قاچاق دانست و افزود:مبادی ورودی مرزها و گمرگ بایستی دراین خصوص کنترل شود تا این نوع محصولات وارد کشور نشود.