بحران آب نه فقط در کشور ما بلکه به مرور به یک نگرانی جهانی تبدیل شده است و کشورهای پیشرفته تلاش می کند که با استفاده از تکنولوژی های نوین امکان تامین آب شیرین از منابع غیرمعمول مانند دریاهای آزاد را دنبال کنند. از سوی دیگر در بخش مصرف اصلاح الگوهای آب‌رسانی و مصرف آب می تواند بخشی از کمبودها را جبران کند اما این در حالی است که در کشور ما بیشترین سهم از آب‌های مصرفی را بخش کشاورزی با بیش از 90 درصد به خود اختصاص می‌دهد و از این جهت بالاترین مصرف را بین 12 کشور مهم دنیا دارد.
نکته قابل توجه این که یکی از دلایل مهم بالا بودن سهم بخش کشاورزی از آب، روش های سنتی آبیاری در این بخش است که لازم است با مدرن سازی سیستم ها به کنترل مصرف آب کشاورزی بپردازیم. جدول شماره 2 نشان می دهد که در کشورهای مختلف رابطه قیمت آب و مصرف، رابطه معنی داری نیست و در حالی که کشورهایی مانند ایران، مصر و عربستان پایین ترین قیمت آب شرب را دارند اما بالاترین حجم مصرف آب در بخش کشاورزی را به خود اختصاص می دهد. بنابراین استفاده از ابزار قیمتی که این روزها وزارت نیرو برای مهار مصرف آب مطرح می کند نمی تواند منطق علمی داشته باشد و باید برای چاره کار به دنبال مکانیزاسیون و مدرن سازی روش های بهره برداری و مصرف آب باشیم وگرنه بالا بردن بهای آب مصرفی می تواند بخش کشاورزی را با افزایش قیمت محصولات و عدم توفیق در صادرات مواجه کند.
این موضوع با نگاهی به جدول شماره 3 که آب مجازی یا به عبارتی مصرف آب برای هر واحد کالا را نشان می دهد حاکی از آن است که اصلی ترین صادرات بخش کشاورزی ما یعنی هندوانه، خیار، سیب و گوجه فرنگی با چه نسبت‌هایی گرانتر خواهند شد. جالبتر اینکه مصرف آب در اقلام وارداتی مانند گندم، گوشت، خودرو، برنج و ذرت بالاتر از میزان آب بری اقلام صادراتی بخش کشاورزی ما است.
در این خصوص اشاره به این موضوع ضروری است که اظهاراتی در خصوص منع صادرات هندوانه مطرح می شود در حالی که طبق جدول شماره 4 و نمودار شماره 5 ما بالاترین صادرکننده هندوانه در دنیا هستیم و استناد به مصرف آب برای جلوگیری از تولید و صادرات هندوانه از منطق کافی برخوردار نیست چرا که ارزش آب مجازی یک کیلو هندوانه 225 هزار تومان، برنج 1 میلیون و 800 هزار تومان، ذرت 342 هزار تومان، گندم 585 هزار تومان، گوشت گاو 6 میلیون و 750 هزار تومان و گوشت مرغ هم 1 میلیون و 800 هزار تومان است که اگر با منطق آب بری کالاها بخواهیم تولید محصولی را قطع نماییم، باید تولید برنج، گندم، گوشت قرمز و گوشت مرغ در اولویت تعطیلی باشد که این اقلام در حال ترویج توسعه است.
