یزدان سیف – مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی – در نشست خبری امروز اظهار کرد: وضعیت تولید، تامین، ذخائر استراتژیک و بازار محصولات اساسی کشاورزی مانند گندم، برنج، شکر و دانه‌های روغنی در نیمه امسال مناسب بوده و هیچ کمبودی مشاهده نمی‌شود، چرا که شرکت بازرگانی دولتی و وزارت جهاد کشاورزی همواره با نگاه به حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان سعی در تنظیم بازار محصولات کشاورزی مورد نیاز به ویژه کالاهای اساسی داشته‌اند و هم اکنون به عنوان مثال از نظر ذخایر محصولات استراتژیکی مانند گندم، موجودی کشور به ۱۲ میلیون تن می‌رسد و در زمینه‌ی دیگر محصولات مانند شکر، برنج، دانه‌های روغنی و غیره هیچ مشکلی نداریم و ذخائر کشور در بخش دولتی و خصوصی بسیار مناسب است.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی با بیان اینکه نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی ۱۳۹۷ - ۱۳۹۶ نهایتا تا هفته آینده اعلام می‌شود، افزود: با توجه به اینکه خرید تضمینی گندم در سال زراعی جاری رو به پایان است و در ادامه نیز سرعت تحویل گندم به قدری کند شده که به نظر می‌رسد میزان خرید تضمینی گندم تغییر چندانی نخواهد کرد، می‌توان گفت امسال هشت میلیون و ۸۶۴ هزار تن گندم تاکنون به ۱۱۱۲ مرکز خرید گندم در کشور تحویل داده شده که ارزشی بالغ بر ۱۱۵ هزار و ۸۵۸ میلیارد ریال دارد که از این میزان ۸۵ هزار میلیارد ریال معال ۷۴ درصد پول گندمکاران پرداخت شده است.
سیف ادامه داد: ۲۶ درصد باقی‌مانده پول خرید گندم هر چه زودتر به حساب کشاورزان واریز شود، چرا که همه سازماهای مرتبط پیگیر پرداخت مطالبات گندمکاران هستند و با توجه به مذاکرات صورت گرفته با سازمان برنامه و بودجه مطالبات باقی‌مانده گندمکاران نهایتا تا هفته آینده تامین و به حساب آنها واریز می‌شود. وی اظهار کرد: براساس آزمایش‌های انجام شده پروتیین گندم امسال یک تا یک و نیم درصد افزایش یافته و با آنکه در سال ۱۳۹۶ واردات گندم نداشته‌ایم، کیفیت نان ایرانی از نمره ۸۲ به ۸۴ بیشتر شده است که ثمره زحمات معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی است. مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی گفت: بیشترین میزان برداشت گندم مربوط به استان‌های خوزستان با یک میلیون و ۳۵۳ هزار تن، گلستان با یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن و استان فارس با ۹۰۰ هزار تن بوده که خرید تضمینی آن توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران انجام شده است.
پیش‌بینی صادرات یک میلیون تنی گندم در سال جاری
سیف اظهار کرد: برای صادرات یک میلیون گندم برنامه‌ریزی کرده‌ایم که تا امروز قریب به ۴۰۰ هزار تن گندم و مشتقات آن برای صادرات به فروش رفته است و همین الان نیز یک کشتی گندم دروم برای یکی از شرکت‌های معتبر ایتالیایی که مهد تولید پاستای دنیاست، بارگیری شده و این مساله خود نشان دهنده کیفیت بالای گندم ایرانی به ویژه گندم دروم است. البته یکی از علت‌های کند بودن روند صادرات گندم این است که اکثر مشتریان خارجی برای اطمینان از سلامت گندم و کیفیت آن، از سیلوهای ما نمونه‌برداری کرده‌اند که تاکنون با موفقیت روبه‌رو بوده و مشتریان خارجی به کیفیت گندم ایرانی واقف شده‌اند و تا پایان امسال نیز امیدواریم ۶۰۰ هزار تن دیگر گندم صادر شود.
وی اضافه کرد: درباره نرخ جهانی قیمت گندم نیز باید گفت که بسیاری از کشورها یارانه‌های بسیاری را به صورت پنهانی برای عرضه گندم به بازار ارائه می‌کنند، به عنوان مثال؛ هفته گذشته روسیه اعلام کرد که هزینه حمل گندم از سیلوها تا مقصد صادراتی را به گندمکارانش پرداخت می‌کند، اما کیفیت گندم ما به جایی رسیده است که با وجود هزینه‌های بالای تمام شده از جمله بهره بانکی ۲۴ درصد که هیچ جای دنیا این گونه به کشاورز تحمیل نمی‌شود که این شرایط باعث شده تا امروز گندم در بندر FOB صادراتی ایران به قیمت ۲۴۳ دلار و FOB آسیابانی ۲۱۲ دلار به ازای هر تن به فروش برسد.
به گفته معاون وزیر جهاد کشاورزی، دولت در سال ۱۳۸۴ یک هزار میلیارد تومان یارانه صادراتی برای این امر در نظر گرفته بود و اگر اکنون دولت می‌خواهد، به اهداف خود در این حوزه برسد، باید فکری برای یارانه صادراتی بکند. سیف در مورد سیاست دولت برای تعیین نرخ خرید تضمینی گندم در سال زراعی جاری نیز گفت: هزینه‌های تمام شده و میزان بهره‌وری دو موضوعی است که دولت در تعیین نرخ جدید گندم آن را لحاظ می‌کند و ما در این روش صرفاً شرایطی را فراهم می‌کنیم که فقط تولیدکنندگان گندم بتوانند گندمشان را عرضه کنند و عرضه‌ای خارج از شبکه تولید به وجود نیاید.
بورسی و خصوصی شدن خرید تضمینی گندم با راه‌اندازی سامانه جامع تولید گندم
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی از راه‌اندازی سامانه‌ای برای جمع‌آوری آمار میزان سطح زیرکشت گندم در کشور با مشارکت شرکت بورس کالای ایران خبر داد و گفت: تا دو ماه آینده مشخصات گندمکاران در این سامانه وارد شده و با GPS نقطه‌زنی می‌شود و در پایان آذر نیز اطلاعات همه گندمکاران که برای سال آتی گندم می‌فروشند را خواهیم داشت. وی تصریح کرد: با این روش میزان تولید گندم را برآورد می‌کنیم و کشاورزان می‌توانند به عنوان عرضه‌کنندگان در بورس کد رجیستری بگیرند یا کارخانجات آرد تا یک سقف مشخصی گندم دریافت کنند و قیمت مصوب خود را که ۶۶۰ تومان یا ۹۰۰ تومان برای صنف و صنعت است را به کشاورز بپردازند و مابقی آن از سوی دولت به عنوان ما به التفاوت پرداخت می شود. با استفاده از این روش بار مالی دولت به کمتر از نصف کاهش می‌یابد و عملاً سهم دولت نیز با سرعت بیشتری پرداخت می‌شود.
سیف همچنین درباره وضعیت خرید تضمینی دانه‌های روغنی نیز اظهار کرد: تا امروز ۲۰۰ هزار تن دانه روغنی از کشاورزان تحویل گرفته‌ایم و ۵۲۵ میلیارد تومان پرداخت کرده‌ایم و قرار است تا ۱۰۰ هزار تن دانه سویا نیز خریداری شود. مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی با اشاره به اینکه امسال بخش زیادی از فروش شرکت بازرگانی دولتی برای تنظیم بازار از طریق بورس کالا انجام شده، خاطرنشان کرد: این مسئله به شفاف‌سازی عملکرد ما و آرامش در بازار کمک شایانی کرده است، مضاف بر آنکه نزدیک به ۱۰۶ هزار تن شکر و ۲۰ هزار تن روغن خام ۳۵ هزار تن برنج نیز در بورس به فروش رفته است و شاخص قیمت در بازار نشان می‌دهد که آرامش خوبی در حوزه کالاهای اساسی برقرار است.
وی از توزیع ۲۵ هزار تن برنج در قالب طرح تنظیم بازار در میان هیئت‌های مذهبی خبر داد و اعلام کرد: هیئت‌ها با معرفی سازمان تبلیغات و سازمان صنعت، معدن و تجارت هر استان می‌توانند برنج PR۱۱ را به قیمت کیلویی ۳۱۵۰ تومان یعنی ۱۲ درصد زیر قیمت خرده‌فروشی بازار دریافت کنند که ۱۰ هزار تن از این برنج از محل ذخیره بازرگانی دولتی و ۱۵ هزار تن نیز توسط بخش خصوصی تأمین شده است. به گفته معاون وزیر جهاد کشاورزی، همچنین ۲۰ هزار تن شکر با قیمت هر کیلو ۲۵۲۰ تومان برای تحویل درب انبار به هیئت‌های مذهبی تا آخر ماه صفر تحویل می‌شود.
رکوردشکنی تولید شکر در سال جاری
وی درباره افزایش تولید چغندرقند و افزایش میزان شکر عنوان کرد: پیش‌بینی می‌شود امسال تولید شکر به یک میلیون و ۸۵۰ هزار تن برسد که افزایش ۲۰۰ هزار تنی در این حوزه خواهد داشت و امیدواریم تا پنج سال آینده وابستگی کشور به واردات شکر به صفر برسد. سیف همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا در شرایطی که اکثر کارخانجات روغن‌کشی با نیمی از ظرفیت خود کار می‌کنند، شرکت بازرگانی دولتی براساس نامه‌های موجود در ۱۱ مهرماه مناقصه‌ای برای خرید ۳۰ هزار تن روغن خام سویا از شرکت‌های خارجی برگزار کرد، گفت: دولت و مجموعه حاکمیت باید از تأمین کالاهای اساسی کشور اطمینان‌خاطر داشته باشد و اگر بخش خصوصی به میزان تأمین نیاز کشور دانه وارد می‌کرد، اگرچه برای ما هزینه در پی داشت، اما دولت این هزینه را برای کمک به اشتغال کشور می‌پذیرفت، اما مسئله اینجاست که روغن‌کشی‌ها حداقل باید در شش ماهه اول امسال ۵۰۰ هزار تن دانه روغنی بیشتر وارد می‌کردند که ظاهراً این کشش وجود نداشته که بتوانند ذخایر استراتژیک ما را تأمین کنند.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی اضافه کرد: نمی‌توان تراز یک کالای اساسی در کشور را برهم زد چرا که افزایش تقاضا منجر به تنش قیمتی در بازار می‌شود و طبق آمارها تا نیمه مهرماه تنها دو میلیون و ۲۰۰ هزار تن دانه روغنی وارد کشور شده است. سیف سال ۱۳۹۵ را سال رؤیایی برای حمایت از دانه‌های روغنی و تولید داخل دانست و تصریح کرد: مجلس در بودجه سال ۱۳۹۶ بدون هماهنگی با وزارت جهاد کشاورزی به عنوان بخش اصلی و متولی این حوزه بندی را اضافه کرد تا برای واردات دانه روغنی و روغن خام مابه‌التفاوت دریافت شود که همین موضوع سبب شد سیاست بازرگانی کشاورزی در بخش خارجی به هم بریزد تا حدی که شرکت بازرگانی دولتی امسال مجبور شد تا ۲۰۰ هزار تن دانه روغنی را خودش بخرد و وارد کند.
علت افزایش واردات برنج و دیگر کالاهای اساسی در نیمه امسال
وی درباره افزایش واردات برنج در سال جاری هم گفت: آماری که گمرک نشان می‌دهد لزوماً آماری ترخیص کالا نیست، بلکه کالای اظهارشده را نشان می‌دهد به عنوان مثال از بیش از یک میلیون تن برنج وارداتی به ثبت رسیده اما ۲۵۰ هزار تن آن در بنادر موجود است تا پس از فصل برداشت اجازه ترخیص برای آن صادر شود و در حقیقت واردات برنج افزایش چندانی نیافته است.
وی در پاسخ به اینکه گفته می‌شود با وجود فصل برداشت برنج، حمل برنج وارداتی به استان‌های شمالی کشور افزایش یافته است، این مساله را تکذیب کرد و گفت: براساس آماری که از سال گذشته وجود دارد، همه برنج وارداتی به مقصد سه استان شمالی کشور چیزی حدود ۴۰ هزار تن بوده است، چرا که ذائقه مردم شمال کشور برنج ایرانی را می‌پسندد، همچنین به جرات می‌توان گفت در حال حاضر آمار صادرات کشورها به ایران با آمار رسمی واردات برنج همخوانی دارد که این خود نشانگر کاهش قاچاق برنج به کشور است.
