اما زمانی که بحث قیمت به میان می آید پای دلالهای برنج به ماجرا گشوده و این حاصل رنج کشاورز با قیمتی بسیار پایین تر از آنچه که توسط دلالها فروخته می شود از دست شالیکار بیرون می آید و به دست مصرف کنده می رسد. جشنواره ی برنج شاید فرصت مغتنمی برای دیده شدن رنج و زحمت شالیکاران و فروش بی واسطه برنج ممتاز گیلان باشد.
ترغیب شالیکاران
دبیر اجرایی جشنواره ی ملی برنج در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت : اقتصاد گیلان در درجه اول به کشاورزی وابسته است و موضوعی که می تواند توسعه به وجود بیاورد و رفاه را برای مردم بیشتر کند بحث گردشگری و صنایع تبدیلی مرتبط با این محصولات کشاورزی است. علیرضا رحیم پور ، مهمترین هدف برگزاری جشنواره ی برنج را تشویق کشاورزان و حمایت از آنان خصوصا کشاورزان برنجکار عنوان کرد . وی معتقد است کشاورزی در شرایط کنونی زیاد مقرون به صرفه نیست و باید از شیوه های مختلف کمک بگیریم تا این انگیزه را شالیکاران بیشتر کنیم و این حمایت بخش خصوصی و سایر سازمانها و موسسات را می‌طلبد .
وی ادامه داد برنج یک محصول راهبردی برای کشور محسوب می شود و با برنامه ریزی درست باید کمبود برنج را رفع کنیم و این با تولید بیشتر و کشت دوم که راتون است امکان پذیر خواهد بود. رحیم پور تصریح کرد: برداشت دوم برنج به شیوه ی راتون هزینه کاشت و سایر هزینه های مرحله ی اول را ندارد و راحت 25 تا 30 درصد افزایش تولید ایجاد می کند که با این شیوه امیدواریم در سالهای نه چندان دور از واردات برنج بی نیاز باشیم. او درمورد برنامه های جشنواره گفت : نمایشگاه عکاسی از مراحل کاشت داشت و برداشت برنج داریم که حدود 621 عکس به دست ما رسیده و توسط انجمن عکاسان رشت و لاهیجان داوری و 40 عکس انتخاب شده و در نمایشگاه جشنواره به نمایش در می آیند و با این کار رنج و مشقت کشت برنج را منعکس می کنیم.
به گفته وی برنامه ی دیگر جشنواره اجرای برنامه توسط گروه های نمایش آئینی از سه استان گیلان ، مازندران و بوشهر است. رحیم‌پور با اشاره به اینکه یکی از مشکلات زیست محیطی که بعد از برداشت برنج رخ می دهد بحث آتش زدن کاه و کلش است که ما برای فرهنگ سازی مردم امسال چند مجسمه ی غول پیکر از کاه و کلش ساخته ایم که از جلوه های ویژه ی جشنواره محسوب می شوند. وی با اشاره به ایجاد شور و نشاط اجتماعی به عنوان یکی دیگر از اهداف این جشنواره یاداور شد: جشنواره ی برنج سال گذشته در روستای بیدورن سیاهکل با استقبال خوبی روبه رو بود که با توجه به تبلیغات انجام شده مطمئنا خیلی بیش از سال قبل از آن استقبال خواهد شد.
گردشگری کشاورزی عامل توسعه
مدیر اجرایی جشنواره ی ملی برنج گفت در کنار بحث حمایت و دیده شدن کشاورزان مبحث دوم توسعه ی اقتصاد روستایی است که در جشنواره ی برنج به آن توجه ویژه شده است که این زمانی اتفاق می افتد که گردشگر را وارد شهر کنیم به روستاها سر بزند و از کشاورز محصول را و نه زمینش را بخرد و عملا نفعی برای کشاورز داشته باشد. رامین شیرعلیپور گردشگری کشاورزی موضوع مهمی است که باید به آن توجه شود و در این حوزه ما خیلی حرف برای گفتن داریم اگر شرایطی فراهم آید که گردشگر با مراحل مختلف کاشت داشت و برداشت برنج آشنا شود و فرآیند این برکت هزاردانه را به چشم ببیند و لمس کند بیشتر برایش جذاب خواهد بود و گردشگری کشاورزی توسعه و رونق پیدا خواهد کرد.
وی درمورد علت برگزاری جشنواره در شهرستان سیاهکل گفت سیاهکل نیاز به توجه بیشتری دارد و محیط بکر زیادی برای کار کردن دارد ضمن اینکه همکاری ادارات این شهرستان برای گرفتن مجوز و کار اداری خیلی خوب بوده و استقبال مردم در سال گذشته هم زیاد بود اما ما دنبال این هستیم که این جشنواره را ثبت ملی کنیم. وی معتقد است حدود 50 مهمان خارجی از کشورهای اروپایی برای جشنواره از طریق تور وارد شهرستان می شوند ضمن اینکه از تمام شهرها برای این جشنواره مهمان خواهیم داشت و ما در طول سه روز جشنواره روزی 5 هزار نفر را پذیرش خواهیم کرد.
وی در مورد حامی مالی جشنواره گفت تمام هزینه های آن که 150 تا 200 میلیون برآورد شده توسط نمایندگی ایران خودرو علیرضا رحیم پور پرداخت می شود. وی گفت هدف نهایی ما این است که سیاهکل از گمنامی بیرون بیاید و به همه معرفی شود و این مهم به واسطه ی چنین برنامه هایی امکان پذیر است . وی افزود: اجرای موسیقی محلی ، برگزاری جشنواره ی عکس و دعوت از ورزشکاران ، تقدیر از 10 کشاوز برتر با اهدای جایزه از دیگر برنامه های جشنواره می باشد .
شیرعلیپور گفت 25: غرفه به کشاورزان واگذار کردیم که محصولات خودشان را در آن عرضه کنند ضمن اینکه بازارچه های محلی هم خواهیم داشت و از افراد خواستیم که غذای محلی پخته و در روزهای برگزاری جشنواره بفروش برسانند از کشاورزان هم خواسته شده برنج محلی را مستقیما در غرفه ها برای فروش عرضه کنند.
برنج گیلان با کیفیت و مرغوب است
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان گفت: استان گیلان 238 هزار هکتار اراضی شالیکاری دارد که سالانه یک میلیون و 160 تن شلتوک از آن استحصال می شود و از این میزان حدود 850 تن برنج سفید با کیفیت بدست می آید . حبیب جهانساز اظهار داشت: امسال در بخش های زیادی از شالیزارهای استان گیلان، به جای سموم شیمیایی از مبارزه بیولوژیک استفاده شد و با شرایط مساعد آب و هوایی، برنج بسیار مرغوبی به دست آمده است.
وی بیان داشت: خوشبختانه با اقبال عمومی مصرف کنندگان کشور به برنج با کیفیت داخلی طی چند سال اخیر ، همه تولیدات سالانه به بازار مصرف عرضه می شود و بر خلاف سالیان گذشته، هیچ برنجی در انبارهای کشاورزان و کارخانه داران باقی نمی ماند . جهانساز افزود : در سال های گذشته به دلیل تبلیغات واهی و گسترده، اکثر بازار برنج کشور در تصرف انواع برنج خارجی بود که ارزان تر از تولید داخلی نیز عرضه می شد اما خوشبختانه در سال های اخیر به کمک رسانه های گروهی، سطح اطلاعات مردم ارتقاء یافته و آنان مصرف برنج با کیفیت داخلی را نسبت به برنج خارجی حتی با قیمت گران تر، ترجیج می دهند.
به گفته جهانساز، در حال حاضر انواع برنج خارجی از کیلویی سه تا هفت هزار تومان و انواع برنج داخلی نیز از کیلویی 9 تا 13 هزار تومان در بازار عرضه می شود و در واقع مصرف کننده قیمت کیفیت برنج را پرداخت می کند و دستش برای انتخاب باز است. وی گفت: کشاورزان شالیکار نیز از این وضعیت بازار خرسند هستند، زیرا اطمینان یافته اند که برنج داخلی مشتریان خود را دارد و دیگر محصول آنها معطل نمی ماند و در بازار رقابت نیز برنج محلی باکیفیت برای همیشه بازی را برده است. بیش از 317 هزار بهره بردار بخش شالیکاری گیلان همه ساله برای کاشت برنج ، ابتدا در فصل زمستان دو نوبت زمین های شالیزاری را همزمان با بارش های زمستانه شخم می زنند تا هم زمینه نفوذ آب به خاک را فراهم آورند و هم نسل آفات باقیمانده در پوشش گیاهی نابود شود.
شخم زمستانه در کاهش میزان نیاز شالیزارها به آب در فصل کاشت و داشت نقش مهمی دارد. پس از آن در نیمه اول فروردین ماه، خزانه گیری نشاء برنج آغاز می شود و از نیمه دوم فروردین تا پایان نیمه اول اردیبهشت ماه، نشاء برنج دستی یا مکانیزه به زمینی که از قبل با تیلر آماده و سپس آب تخت شده، منتقل می شود. از نیمه دوم اردیبهشت ماه تا اواسط نیمه اول تیرماه نیز فصل داشت برنج است که در این مدت، وجین و مراقبت های گیاهی انجام می شود.
از اواخر نیمه دوم تیر تا پایان شهریورماه نیز به تناسب جدول زمان کاشت، فصل برداشت برنج در استان گیلان است. استان گیلان بزرگترین تولیدکننده ارقام بومی و باکیفیت برنج در کشور است و رتبه اول کشور را از لحاظ سطح زیرکشت و همچنین رتبه دوم تولیدکننده برنج بعد از استان مازندران را به خود اختصاص داده است. ارقام هاشمی، علی کاظمی، صدری، حسنی و دیلمانی جزو رقم های کیفی و ارقام گوهر، سپیدرود و خزر جزو رقم های پرمحصول است که در شالیزارهای گیلان کشت می شود. بیشترین رقم های کشت شده برنج در این استان، رقم های کیفی هاشمی و علی کاظمی است که افزون بر 85 درصد محصول برنج گیلان را شامل می شود. دومین جشنواره ی ملی برنج از 16تا 18 شهریور در شهرستان سیاهکل برگزار می شود.
